نقش گردشگری عشایری در توسعه جوامع محلی

  کوچ عشایر همواره یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری ایران به شمار می رود که اگر مورد توجه قرار گیرد می تواند سهم عمده ای از درآمد گردشگری را عاید کشور کند.

عشایر همیشه یادآور کوچ و زندگی دسته جمعی بوده اند، عشایر و نوع زندگی آنها، زبان ، موسیقی ، غذاهای محلی ، پوشاک ، ترانه ، صنایع دستی ، رقص و لباس های محلی به همراه آیین هایی مانند جشن های محلّی و عروسی همیشه ازمهمترین جاذبه های ایلات و عشایر بوده است.

کوچ سنتی گله های عشایری از ییلاق به قشلاق و بالعکس مناظر طبیعی زیبای مسیر کوچ از جمله آبشارها، تنگه ها، جنگل ها و مراتع سرسبز و رودخانه ها از دیگر جاذبه های گردشگری مناطق عشایری است.

عشایر کسانی هستند که کوچ نشین اند، کسانی که زندگی و خانه و کاشانه شان را حداقل سالی دو بار همراه با دام و سر پناه خود مسیر ییلاق به قشلاق و بالعکس را طی می کنند .

 

گردشگران بسیاری در سراسر جهان هستند که تمایل دارند از نزدیک سبک زندگی این مردمان زحمتکش را مشاهده کرده و چند روزی را در کنار آنان نظاره گر فعالیت هایی چون دوشیدن شیر، تهیه ماست، کره گیری، روغن گیری، پشم چینی، قالی بافی و بسیاری کارهای دیگر باشند.

 

با توجه به پراکندگی عشایر در بخش وسیعی از کشور هر یک براساس ویژگی های جغرافیایی و اقلیمی محیط زیست خود دارای فرهنگ، گویش، آداب و رسوم، پوشش و حتی نوع کوچ (عمودی و افقی) خاص خود را دارا هستند و از این حیث سبب شده اند جامعه عشایری ایران نیز سیمایی متنوع و گوناگون داشته باشند. این امر موجبات پویایی هر چه بیشتر گردشگری عشایری را برای متولیان امر فراهم می کند تا برنامه های گوناگونی را بر حسب سلیقه گردشگران تنظیم کنند.

آنچه که درصنعت گردشگری از اهمیت بالایی برخوردار است تنوع و گوناگونی فرهنگ میان عشایر است که زمینه بسیار مناسبی را برای استقبال گردشگران فراهم می کند.

برای نمونه گردشگری که برای یک بار به مناطق عشایری استان بوشهر یا خوزستان سفر کرده برای بار دوم علاقمند تجربه حضور در میان عشایر آذربایجان یا اردبیل خواهد بود. البته این سفر دوباره گردشگر مستلزم رضایت از سفر قبلی، احساس امنیت و برنامه ریزی صحیح واز همه مهمتر تبلیغات درست و گسترده است که در صورت نبود موارد فوق نه تنها بازگشت صورت نخواهد گرفت بلکه سبب تبلیغات منفی نیز خواهد شد.

جاذبه های گردشگری -به طور کلی جاذبه های گردشگری عشایری را می توان به موارد ذیل طبقه بندی کرد: چادر،یکی از زیباترین جاذبه ها در این خصوص نوع سر پناه عشایر نقاط مختلف است

تصور همراه شدن با انسان هایی که ساده و سبک بار سفر می کنند و هر روز با طی مسیری چند فرسخی سیاه چادر خود را در این دشت و صحرا برافراشته می کنند برای بسیاری از گردشگران هیجان انگیز است و آنان نیز علاقمند تجربه کردن این سبک زندگی هستند.

اقامتگاهی که با هتل های امروزی تفاوت های بسیاری دارد .آنچه جذابیت زندگی در چادر را برای گردشگران صد چندان کرده ودر واقع بدان روح می دمد، ویژگی های فرهنگی عشایر در مواردی چون بر پایی جشن ها است که به سبب تنوع و زیبایی یکی از راه های اصلی جذب توریسم محسوب می شود.

تنوع غذا، شیوه غذا خوردن، پخت نان، اعتقادات و باورها، نوع ارتباط افراد ایل با یکدیگر و کارهای روزمره عشایر همچون شیر دوشی، ماست زنی، کره گیری، موسیقی، ترانه و صنایع دستی ا زجمله این قابلیت هاست.

نقش زنان در پیشبرد گردشگری عشایری

زنان عشایری زنان قدرتمندی هستند که بخش عمده ای از مسئولیت های زندگی کوچ نشینی بر دوش آنها است. مسئولیت هایی که هر کدام در ذهن گردشگران چون یک جاذبه از سبک خاصی از زندگی تجلی پیدا می کند. تربیت کودکان، قالی بافی، جاجیم بافی، شیر دوشی، ماست زنی، کره گیری و بسیاری فعالیت های دیگر در ایل از سوی زنان انجام می گیرد.

 

 برای گسترش گردشگری عشایری در ابتدا باید به زنان عشایری آموزش های کافی را ارائه کرد و بر اساس نقش مهم و موثری که آنان در خانواده و ایل دارند به بهبود کیفیت گردشگری عشایری کمک کرد چرا که در بسیاری از موارد در ذهن مردم کوچ نشین تصویر مناسبی از یک گردشگر وجود ندارد و گردشگر بیشتر بیگانه ای تصور می شود که تصور می شود که قصد حضور در زندگی شخصی مردم ایل را دارد. البته نباید گمان برد که مردم عشایر مهمان نواز نیستند، بلکه بعکس مردم کوچ نشین انسان هایی بسیار ساده، بی آلایش و مهمان نوازند. 

منبع: خبرگزاری میراث آریا

ضرورت توسعه زیر ساخت‌های گردشگری اصفهان

  نگاهی اجمالی به عرصه اقتصاد در جهان امروز جایگاه شایان توجه صنایع خدماتی را که زاده نیازهای جاری بشر ساکن در این کره خاکی است به روشنی هویدا می سازد و صنعت گردشگری که از جمله صنایع خدماتی اثر بخش در پروسه توسعه اقتصادی کشورهای در حال توسعه قلمداد می شود به عنوان برترین و پر مخاطب ترین صنعت قرن شرایطی را مهیا کرده است که چشم پوشی از دستاوردهای آشکار و نهان این صنعت و گرایش به بهره برداری از آن را اجتناب ناپذیر کرده و عقل سلیم اقتضا می کند تا به منظور حصول به منافع مکفی در عرصه اقتصاد جهانی با نگاهی تازه به جوانب گوناگون این صنعت نگریسته و سهم متناسبی از بازارهای نو پای آنرا تصاحب کنیم .

ولیکن بدیهی است که مشارکت در عرصه هر نوع عملیات اقتصادی نیازمند بسترهای مساعد متنوعی است که مهمترین آنها وجود زیر ساخت‌های کاربردی مربوطه است . خوشبختانه با توجه به افق چشم انداز توسعه ایران اسلامی در زمان حاضر مسیر توسعه بسترهای اجرایی به منظور حصول به دست آوردهای سطح نظر مهیاست و در عرصه صنعت گردشگری استان اصفهان با مسیری شتابان به پیش می رود .

در همین راستا و با عنایت به پتانسیل های بالقوه توسعه گردشگری در سطح استان ، سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری با ترغیب و تشویق سرمایه گذاران بخش خصوصی نسبت به ایجاد بازار رقابتی اقداماتی را به عمل آورده که ماحصل آن به عینه مشهود است . بدیهی است اثر اولیه توسعه زیرساخت‌های گردشگری در وهله اول جامعه محلی را منتفع می‌گرداند و انتفاع جامعه بومی مقدمه توسعه قلمداد می شود .

هتل ساحلی پردیس مبارکه یکی از زیر ساخت‌های مذکور است که به همت سرمایه گذار بخش خصوصی و با عنایت به قابلیت های موجود منطقه هم به لحاظ نبود امکانات متناسب اقامتی و پذیرایی در محل و نیز از نظر نیاز ملموس قطب‌های صنعتی پویای منطقه با کیفیتی مطلوب اما در مدت زمانی قابل توجه در موقعیتی استثنایی احداث شده است .

هتل پردیس که در محله قدیمی اسماعیل ترخان مبارکه از دل بافت تاریخی سربرآورده و جریان پویا و روان آب زاینده رود محیط آنرا دل انگیز گردانیده و همچنین طراوت و شادابی پارک جنگلی سرارود مبارکه مناظر جذاب و به یادماندنی را در کنتراست بی نظیر صنعت و طبیعت برای آن به ارمغان آورده است .

این هتل در طول مدت پنج سال تلاش مستمر و بی وقفه در سال جاری به بهره برداری رسید. موافقت اصولی این واحد اقامتی و پذیرایی که در آبان ماه سال 1383 توسط ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری وقت صادر شده بود این امکان را مهیا گردانید تا در زمینی به وسعت 5 هزار متر مربع هتلی با زیربنایی بالغ بر 3117 مترمربع در طول پنج سال احداث و رسمأ مورد بهره برداری قرارگیرد .

این واحد اقامتی و پذیرایی که با بهره گیری از اعتبارات طرح های گردشگری استان و با مشارکت بانک کشاورزی احداث شده است سرمایه ای بیش از چهل و سه میلیارد و ششصد و سی و هشت میلیون ریال را مصروف خویش گردانیده و از فضاهایی همچون دو سالن و تالار برگزاری مجالس هر یک با وسعت 550 مترمربع ، رستوران و لابی هتل با ظرفیت 150 نفر میهمان ، هفده باب اتاق و سوئیت اقامتی ، پارکینگ رو باز و سایر فضاهای کاربردی تشکیل شده است که شرایط مطلوب و مساعدی را جهت میهمانان و شهروندان شهرستان صنعتی مبارکه فراهم آورده و موجبات اشتغال 25 نفر از مردم منطقه را ایجاد کرده است .
اکنون پس از گذشت سه ماه از آغاز فعالیت رسمی این مجموعه اقامتی و پذیرایی تحول چشمگیر بازار گردشگری منطقه مقدمه ای شده است بر تفکر قابلیت توسعه ساختار مذکور چرا که با توجه به نیاز ملموس منطقه ضرورت ایجاب می نماید تا به منظور توسعه قابلیت پاسخگویی به مخاطبان اقدامات اساسی صورت پذیرد.

این نمونه عملیاتی بیانگر حقیقت ناشناخته ای است که ضرورت توسعه زیر ساخت‌های گردشگری استان را ملموس تر کرده و حرکت شتابان استان اصفهان در راستای نیل به اهداف افق چشم انداز توسعه را به روشنی آشکار می سازد. 

منبع: خبرگزاری میراث آریا 

صنایع دستی فرصتی مناسب برای ایجاد اشتغال

 

 صنایع دستی به آن گروه از صنایع اطلاق می‌شود که عمدتا با استفاده از مواد اولیه بومی تهیه شده ونشان دهنده ویژگی‌ها و میراث هنری و سنتی مردم ایران است و تمام یا قسمتی از مراحل تولید آن با دست انجام می‌شود و در آن ذوق هنری وخلاقیت فکری صنعتگر تجلی یافته باشد.
   

صنایع دستی به عنوان "یک هنر صنعت " که ریشه در آداب ،رسوم وسنت‌های مردم ایران زمین دارد همواره طی قرون متمادی برای اکثریت مردم خاصه روستائیان و عشایر منبع کار و درآمد بوده و از نظر اقتصادی دارای جایگاه بسیار خوبی بوده است .
  وسعت سرزمین ،تنوع اقلیمی، اعتقاد به دین و باورهای دینی و در کنار آنها ذوق و سلیقه بالای ایرانیان باعث شده است که در جای جای این کشور متمدن بتوان به آسانی نشانه هایی از صنایع دستی یافت.
  از گذشته های بسیار دور صنعتگران سخت کوش وبا ذوق ایران کوشیده اند تا با تولید انواع صنایع دستی همچون زیراندازهای قالی وگلیم ونیز آثاری همچون افزارهای فلزی و زیور آلات، اندیشه وافکار ، خلاقیت و در نهایت ایمان خود به خالق هستی و اعتقاد خویش به فرهنگ بومی را در قالب این محصولات زیبا به جهانیان بیان داشته وتحسین آنها را برانگیزند .

در عصری که عصر تکنولوژی نامیده می‌شود چرا ما از صنایع دستی سخن به میان می آوریم؟اصولا" در بررسی اولیه طرح‌ها وفعالیت های اقتصادی توجیه فنی واقتصادی از نکات مهمی است که مورد توجه کارشناسان می‌باشد. صنایع دستی بدلیل فراوانی مواد اولیه ،ارزانی،دسترسی آسان به آن عدم نیاز به سرمایه گذاری بالا ،نداشتن آلایندگی زیست محیطی ،ارزش افزوده بالا می‌تواند بهترین گزینه در جهت رفع بیکاری وایجاد اشتغال باشد .

به اعتقاد کارشناسان امروزه اشتغال‌زایی برای یک نفر در صنعت پتروشیمی نیازمند سرمایه گذاری شش میلیارد تومانی است در حالی که در صنایع دستی با یک هزارم این رقم می‌توان برای یک نفر اشتغال ایجاد کرد.بدلیل ارتباط تنگاتنگ صنایع دستی با صنعت توریسم ،توجه به این بخش می‌تواند برای جلب و جذب گردشگران به کشور سودمند باشد . استقبال گردشگران داخلی و خارجی برای خرید یکی از آثار هنری یا صنایع دستی هر شهر یا استان نشان می‌دهد قابلیت بهره‌برداری اقتصادی از صنایع دستی کشورمان یکی از اصلی ترین مزایای پرداختن به صنعت گردشگری و تقویت آن است .

با توجه به مزیت های اشاره شده نقش صنایع دستی در توسعه کشور شامل
بالا بردن سطح اشتغال با هزینه های بسیار کم،ازدیاد درآمد سرانه ملی ،جذب گردشگران خارجی و توسعه صنعت توریسم ،ارز آوری مناسب بواسطه صنعت توریسم
و تاثیر در توسعه صادرات کالاهای غیر نفتی می شود.همچنین صنایع دستی به دلیل بار فرهنگی قوی میتواند بعنوان سفیر فرهنگی کشور عمل کند و ابزاری برای گفتگوی تمدن‌ها باشد.

صنایع دستی در زمره صنایع کوچک و زود بازده نیز به شمار می‌رود و در برنامه های سوم وچهارم توسعه نیز بر اهمیت آن تاکید شده است با این همه این" هنر –صنعت" همچنان از رسیدن به جایگاه خویش باز مانده است و متاسفانه برنامه ریزان اقتصادی کمترین توجه را به اقتصادی بودن هنرهای سنتی و صنایع دستی دارند که گاهی نسبت به این حوزه دچار فراموشی شده و آن را ازیاد برده اند.

شناخت ما از صنایع دستی و هنرهای سنتی و مزایای ویژه فرهنگی و اقتصادی آنها بسیار کم است بطوری که همین عدم شناخت موجب باز ماندن ما از حضور در بازارهای رقابتی و اقتصادی شده است . توسعه این صنعت نیازمند بر نامه ریزی کلانی است تا صنعتگران این عرصه به شغل دیگری روی نیاورند.

مادامی که ما این میراث ملی و گرانبها با این همه مزیت در اختیار داریم می‌طلبد که مسئولان از طرق مختلفی همچون توجه به صنایع دستی در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی،برداشتن موانع و مشکلات ،تقویت تعاونی‌ها و بخش خصوصی،ایجاد کانون‌های صنایع دستی در سطح دانشگاه‌ها ، افزایش اعتبارات آموزشی ،بیمه صنعتگران ،بازاریابی وحتی استفاده کاربردی از تولیدات در محل کار ومنزل به تقویت آن بپردازند وبرای نجات هنرهای سنتی و صنایع دستی از ورطه فراموشی و منسوخ شدن باید مدیریتی صحیح،متخصص وکارآمد به کار گرفته شود .

صنایع‌دستی کرمانشاه در یک نگاه

صنایع دستی؛یکی از مهمترین صنایع اشتغال زای کردستان
اشتغال زنان در صنایع‌دستی برای نظام اهمیت دارد

صنایع دستی؛یکی از مهمترین صنایع اشتغال زای کردستان

                  

صنایع دستی بعنوان قدیمی ترین حرفه و صنعت کشور وکاربردی ترین هنر سرزمین مان از گذشته های دور تا به امروز جایگاه رفیعی در فرهنگ و اقتصاد جامعه ما داشته است، حاصل بررسی های انجام شده که توسط شخصیت‌هایی چون: رمان گریشمن ،هانری رنه المانی،اریک اشمید، هرتسفلد و غیره. در مناطق مختلف کشورمان انجام گرفته است، نهایتا گنجینه ای از اطلاعات باارزش صنایع دستی را پیش روی ما قرار داده که نمایانگر ذوق سرشار،اخلاص،ایمان و هنر مردمان سرزمینی است،که از هزاران سال پیش تا به امروز سهم شایسته ای در فرهنگ و هنر جامعه جهانی و توسعه و تکوین آن داشته اند.

صنایع دستی ایران به دلیل آنکه تبلور عینی فرهنگ اصیل، بومی، مردمی و معنوی کشور است،همواره معرف خصوصیات بارز و شاخص هنر و تمدن ایران بوده و بدلیل آنکه در کنار کار کشاورزی و دامداری برای قشر کثیری از افراد ایجاد شغل جنبی و حتی در شهرها ایجاد شغل مولد و اصلی کرده است از نظر اقتصاد و صنعت و بویژه اشتغال و درآمد و دیگر شاخص‌های اقتصادی نظیر تولید ناخالص ملی،درآمدملی و درآمد سرانه نیز حائز اهمیت شایانی بوده و هست.
این «هنر-صنعت»اصیل و ارزنده مهمترین و عمده ترین منبع تامین درآمد ارزی غیر نفتی است ،لذا از دیدگاه تأمین بخشی از نیازهای ارزی و افزون بر آن از نگاه جلب و جذب گردشگر نیز شایسته ودر خور توجه خاص است.
با توجه به آنچه گفته شد، و اینکه در برنامه های توسعه اقتصادی واجتماعی،توجه به اشتغال ،برنامه- ریزی آموزشی با جهت گیری اشتغال ،تولید و توسعه صنایع درآمدی جدید ،تأمین و تعمیق درآمدهای ارزی رفع موانع بیکاری از مهمترین برنامه ها بوده و صنایع دستی بعنوان صنعتی مستقل و بومی می تواند نقش ارزنده وتعیین کننده ای دراین رهگذر داشته باشد وضمناً به عنوان تولیدی فرهنگی بیشترین سهم را در معرفی فرهنگ اصیل ایران اسلامی ایفا کند.

صنایع دستی با تمام ویژگی‌های فرهنگی هنری،اقتصادی،اجتماعی خاص خود چون دیگر صنایع کوچک در رشد و توسعه اقتصادی کشور نقش به سزایی دارد بدیهی است که چنانچه تاریخ صنایع گوناگون را بررسی کنیم ریشه یابی آنها صنایع دستی است و می تواند بستر مناسبی جهت رشد فرهنگ صنعتی ایجاد کند و دارای اثرات قابل ملاحظه ای در برطرف کردن و یا تخفیف و تعدیل مسائل اجتماعی و توسعه اقتصادی است،ضمن آنکه نقش فرهنگی صنایع دستی نیز حائز اهمیت فراوان است، آنچه که مسلم است از شاخص های مهم توسعه برای هر کشور وضعیت صنعت آن کشوراست.

در این راستا دسته بندی ممالک توسعه یافته با محوریت صنعت انجام گرفته است .صنایع کوچک به عنوان بخش قابل توجهی از صنایع کشورهای درحال توسعه در جنبه های مختلف اجتماعی، تولید صنعتی و ارائه خدمات درحال نقش آفرینی هستند و در بسیاری از کشورها صنایع کوچک با اشتغال زایی ایجاد تحول و نوآوری و پیشرو در ابداع فناوری جدید و توسعه صادرات نقش قابل توجهی در توسعه اقتصادی کشور ایفاء می‌کنند .

استان کردستان دارای ذخایر و پتانسیل های متنوعی است که با ظرفیت سازی در امکانات موجود شاهد پیامدهای چشمگیری در توسعه اقتصادی منطقه خواهیم بود .ذخایر طبیعی مانند آب فراوان، جنگل‌ها ، مراتع و ذخایر معدنی ، مزیت های نسبی بازری برای منطقه محسوب می‌شود .
قرار گرفتن استان کردستان در ردیف 5 استان برتر در تولید گندم ، تولید بیش از یک میلیون تن محصولات باغی وزراعی، وجود سنگ‌های قیمتی در استان و ظرفیت معدن‌های فعال استان بالغ بر 2 میلیون تن در سال، شهرت صنایع دستی استان بخصوص گلیم، قالی و نازک کاری در سطح جهانی، جاذبه های توریستی، هم مرزبودن با عراق، وجود نیروی کار مناسب و نیروهای متخصص به وضوح زمینه فعالیت های اقتصادی وصنعتی را در منطقه آشکار می کند.

با توجه به مزایای نسبی فوق با ایجاد صنایع تبدیلی درحد گسترده بمانند ایجاد دهها کارخانه آرد و صدها کارگاه مدرن سنگبری ، ایجاد کارخانجات محصولات غذایی و همینطور کارگاه‌های وسیع صنایع دستی ، می‌توان استفادة بهینه از مواد اولیه موجود در استان کرد .
در این راستا تاثیر بسزایی در رفع معضلاتی چون مهاجرت ، فقر ، بیکاری ، بالابودن درآمد سرانه و نهایتا ارتقای و نقش استان در تولید ناخالص ملی می‌شود .

بنابه تحقیقات انجام شده یکی از مهمترین صنایع اشتغالزای استان ، صنایع دستی است .
صنایع دستی به دلیل دارا بودن بار فرهنگی ، درآمد زایی ،ارزش افزوده بالا، عدم نیاز به سرمایه گذاری زیاد امکان توسعه در مناطق شهری وروستایی را دارد.

صنایع دستی در کردستان
در طول تاریخ بشریت هنرهای دستی همواره بخشی از نیازهای روحی و مادی انسان را برآورد کرده است . کردستان با بیش از چند هزار سال قدمت در زمینه هنرهای دستی و فرهنگ غنی این منطقه ، خود را از پیش کسوتان صنایع دستی می داند ، آثار بجا مانده در غار کرفتو و زیویه (سقز) که در پی کاوش‌هایی که در سال 1947م. «1325ه.ش» بعمل آمد گنجینه ای از اشیای زرین و مفرغی و محصولات تهیه شده از عاج که به حدود قرن هفتم ق.م یعنی آغاز دوره حکومت مادها تعلق دارد مؤید این مطلب است. هنر سفال گری از زمان‌های بسیار کهن در کردستان رایج بوده و کشف اشیاء سفالین در گورستان‌های موجود در کردستان گواه این ادعاست ،در دوره ساسانیان جنس لعاب تکامل یافته و هنر کاشیکاری نیز در قرن 13هجری به بعد رو به پیشرفت نهاد،نمونه بارز این مطلب کاشی کاری مسجد دارالاحسان و دارالامان سنندج و خانه های قدیمی آن است . نازک کاری و اروسی سازی چوب نیز از همین زمان شروع شد و ما در این دوره شاهد آثار بسیار زیبایی همچون در و پنجره های اروسی شده واشیاء نازک کاری بسیار با ارزش هستیم. اروسی‌های موزه سنندج از بهترین اوروسی های ایران و جهان است . در کنار این صنایع دستی شاهد هنر قالی بافی و گلیم بافی هستیم که با طرح های اصیل و رنگ های بسیار شاد و زیبا شهرت جهانی را به خود اختصاص داده است. در واقع طبیعت کوهستانی و سرمای زیاد منطقه از یک سو و فقدان ارتباطات و قرارنگرفتن برسر،راههای بازرگانی داخلی یا بین المللی از سوی دیگر ، موجب شد تا مردم نیازهای اولیه خود را از قبیل منسوجات ، پوشاک ، پای پوش و لوازم منزل را خود تأْمین کنند، تنوع زیاد صنایع دستی در زمینه تولیدات کالاهای ضروری زندگی روزمره مردم، نتیجه همین عوامل و شرایط است. کالاهایی از قبیل موج، شال، جانماز، جاجیم، گلیم، نمد، سفال، کلاش (پای پوش) ، پوستین، فرنجی، کاسه و قاشق چوبی نمونه هایی از تولیدات صنعتی این استان درگذشته است که در حال حاضر نیز به حیات خود ادامه می دهند .در پی مطالب فوق توسعه صنعت و ایجاد فرهنگ صنعتی در منطقه، در جهت محرومیت زدایی و رفع معضلاتی چون فقر واستفادة بهینه از این پتانسیل ها از سیاست گذاری ضروری به نظر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد.

چنانچه ذکر شد یکی از پتانسیل های استان صنایع دستی است سیاست گذاری و ظرفیت سازی جهت استفاده بهینه از امکانات موجود در راستای توسعه صنایع دستی استان کردستان بنابه دلایل ذیل قابل توجه است:
- وفور مواد اولیه در منطقه در رابطه با صنایعی چون چوب و بافته های مختلف کردستان میتواند بستر مناسبی جهت رشد و تقویت صنایع دستی باشد .
در استان کردستان جنگل‌های وسیع با تیره های مختلف از درختان وجود دارد .در انواع درختان، گردو و سنجد و گره های پر نقش و زیبای آنها برتری خاصی دارند که این برتری به لحاظ تنوع رنگی نه تنها در استان بلکه در سطح کشور قابل توجه است به طوریکه غالبا جهت هنر معرق کاری در دیگر مناطق کشور از چوب سنجد ،گلابی و گردوی استان کردستان بنا به ویژگی‌های بی نظیر آن استفاده می‌شود .
انواع گیاهان رنگزا و همچنین درصد بالای رشد دامپروری در منطقه ، مواد اولیه قالی و گلیم (پشم) و دیگر دست بافته ها را مهیا می سازد.
انواع سنگ‌های گرانقیمت با تنوع رنگی کم نظیر میتواند هنر- صنعت تراش سنگ را در زمینه های معرق سنگ، مجسمه سازی، شومینه و هنرهای تزئنیی در استان رشد دهد.

جاذبه های توریستی
وجود جاذبه های توریستی بسیار در منطقه و سیاست گذاری های کلان کشوری در زمینه توسعه گردشگری که صنایع دستی می تواند مکمل بی نظیری با جاذبه های توریستی باشد. توسعه گردشگری افزایش فروش محصولات را به همراه خواهد داشت که این امر در افزایش صادرات غیر نفتی تاثیر بسزایی خواهد داشت. توجه به این نکته مهم است که بر خلاف کالاهای جدید صنعتی که در مورد صنایع دستی کشورهای پیشرفته به عنوان فروشنده وعرضه کننده و ممالک در حال توسعه خریدار و متقاضی هستند در مورد صنایع دستی کشورهای در حال توسعه عرضه کننده کالا بوده و ممالک پیشرفته متقاضی و خریدار آن است .

فعالیت های آموزشی معاونت صنایع دستی
در کردستان کمتر خانوادة روستایی را میتوان یافت که به طور مستمر به فعالیت و تولید صنایع خانگی مخصوصا قالی و گلیم و موج نپردازند و در این رابطه زنان بمانند دیگر نقاط دنیا نقش بسزایی در تولید محصولات صنایع دستی دارند .
در سال‌های اخیر روی آوردن جوانان به رشته های صنایع دستی علاوه بر روستاها در شهرستان‌های استان نیز از آمار قابل توجهی برخوردار است ، استقبال جوانان و حتی علاقمندان در سنین بالاتر از صنایع دستی موجب شده است که صنایع دیگری چون زیورالات سنتی کردستان، معرق و منبت چوب، سفالگری، طراحی روی سفال، سوزن دوزی، دوخت‌های سنتی (کردی دوزی)، مصنوعات چرم (سراجی)، سازسازی عرفانی، مصنوعات سنگ، چاپ باتیک، کلاش بافی (گیوه بافی) در کردستان توسعه یابد.

و در ادامه این روند، علاقه مندان و صنعتگران در راستای احیای صنایع دستی منسوخ شده استان کوشا بوده و موفق شده اند که مجدداً صنایعی چون اروسی سازی، نساجی سنتی و حصیربافی و نمد مالی معرفی و جهت احیاء کارگاه های آن تلاش کنند.
معاونت صنایع دستی با ایجاد کارگاه‌های آموزشی در رشته های مختلف و همچنین همکاری با آموزش و پرورش در رشته های کار و دانش وفنی حرفه ای وضعیت آموزشی صنایع دستی را تقویت کرده است.

همچنین معاونت صنایع دستی با همکاری با بهزیستی و امور زندان‌ها در آموزش رشته های صنایع دستی همکاری داشته و دارد.

تنظیم جزوات آموزشی در رشته های صنایع دستی توسط کارشناسان در سال‌های گذشته و اجرای آن که موجب ارتقاء علمی آموزش صنایع دستی شده است.

آمارهای ارائه شده در سال‌های اخیر نشان دهنده توجه خاص مردم منطقه به صنایع دستی بوده و می‌توان با حمایت از آموزش دیدگان و تقویت دوره های آموزشی می‌تواند معضلاتی چون بیکاری، مهاجر، اعتیاد تاحدی مهار شود، بدون تردید یکی از دلایل مهم در توجیه جنبه‌های مثبت صنایع دستی مربوط به اثرات آن در مبارزه با انواع بیکاری به عنوان یکی از مسائل پیچیده و بغرنج در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران است. کاربردی بودن صنایع دستی استان و اشتهار در برخی از تولیدات خصوصاً گلیم و قالی سنه که از لحاظ طرح و نقشه و رنگبندی بی نظیر است .

معروفیت صنعتگران خراطی و نازککاری چوب سنندج در سطح بین المللی از دیگر افتخارات صنایع دستی استان کردستان است منحصر به فرد بودن پای پوش سنتی استان کردستان (کلاش) به لحاظ نوع ساخت و کارایی آن، جذابیت زیورآلات کردستان، سنتی بودن طرح‌ها و نقش‌ها و کارگاه های تولیدی که همچنان روش‌های سنتی خود را حفظ کرده اند علاوه بر جنبه های هنری از لحاظ گردشگری نیز حائز اهمیت بوده و می تواند برای هر مسافر و گردشگری جذاب باشد.

وجود بیش از 30 تعاونی تخصصی صنایع دستی درکردستان

بستر سازی توسعه مشارکت بخش خصوصی و حمایت از تعاونی ها و تشکل های غیر دولتی و وجود بیش از 30 تعاونی تخصصی در سطح استان، تقویت بنیه مالی صنعتگران از طریق افزایش تسهیلات مالی و اعتباری. واگذاری آموزش‌های صنایع دستی به بخش خصوصی و حمایت و کمک به توسعه و افزایش تولید و فروش آن و در کنار موارد ذکر شده، فعالیت‌ها و پتانسیل های موجود در معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی استان کردستان از جمله وجود ساختارهای آموزشی در سطح استان (21 ساختمان در سطح شهر وروستا)، تجهیزات آموزشی مورد نیاز- مربیان ماهر و با تجربه در زمینه آموزش - تجربه بیش از 30 سال خدمت در استان، سایت های اطلاع رسانی، فروش، جزوات آموزشی، سی دی و نوارهای آموزشی که تقریباً در سطح کشور بی نظیر است که می‌تواند در خدمت ارتقاء و رشد و توسعه استان قرار گیرد ودر رفع پاره ای از معضلات اقتصادی و اجتماعی استان مثمر ثمر بوده ودر برنامه ریزی های کلان مورد باشد.



 صنایع‌دستی کرمانشاه در یک نگاه
صنایع دستی فرصتی مناسب برای ایجاد اشتغال
اشتغال زنان در صنایع‌دستی برای نظام اهمیت دارد

رابطه میان جذب و دفع توریسم با فقر

 سفر را از زندگی خود حذف نکنید:
روانشناسان معتقدند رفتن به طبیعت و رهایی از زندگی ماشینی و شهری و مشاهده زیبایی های خداوند، باعث تقویت روحیه نشاط و شادابی در انسان ها می شود و آنها را برای شروع کار و تلاش دیگر آماده می کنند. متاسفانه بسیاری از مردم کشور به دلیل شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه و عدم تامین نیازهای اولیه زندگی نمی توانند به مسافرت بروند بنابراین این امر ضربه سنگینی از نظر روحی و روانی و شغلی به آنها وارد می کنند.
اقشار مختلف به خصوص کارمندان باید به جای حذف گردشگری از سبد زندگی خود ، با صرفه جویی در مخارج اضافی خانواده هزینه مسافرت خود را فراهم کنند ، آنها در این صورت می توانند روحیه خود را تقویت کرده و در جهت افزایش کارآیی خود اقدام نمایند. مسئولین  نیزباید با فراهم کردن تسهیلاتی مانند ، وام و بن سفر ، افزایش حقوق و.. برای مردم مجددا فرهنگ سفر را درجامعه جا بیندازند و بدانند که هزینه کردن برای سفر باعث افزایش کارایی بیشتر آنها می شود و در نتیجه این امر در صنعت و اقتصاد کشور نیز نقش موثری خواهد داشت.
با توجه به اینکه ایران جزء 10 کشور برتر دنیا در زمینه جاذبه های طبیعی ، فرهنگی و تاریخی و همچنین آثار باستانی است به همین دلیل این امر باعث شده گرایش بیشتری به سفر ، تفریح و طبیعت گردی در میان مردم بوجود آید و افراد مختلف را تشویق کند تا از بخش های نا شناخته و بکر ایران دیدن کنند در کشور ما زیر ساخت های مناسب گردشگری وجود ندارد به طوری که در زمینه تاسیسات زیر بنایی، حمل و نقل، راه ها و.. .مشکل استاندارد سازی وجود دارد و همچنین درمورد مراکز اقامتی مشکلات و کمبودهایی وجود دارد، به طوری که تعداد مراکز اقامتی موجود در کشور در فصل های شلوغ و ایام تعطیلات پاسخگوی نیاز مسافران نیست .
کمبود مراکز اقامتی باعث می شود با توجه به نیاز مسافران به اسکان عده ای از آنها به مراکز اقامتی غیر مجاز روز می آورند و همین امر موجب افزایش قیمتها در این مراکز می شود و تعدادی دیگر نیز در پارک ها و فضای سبز اقامت می کنند که این اقدام نیز جلوه زشتی به شهر می دهد. دولت باید امکانات ، شرایط و اقدامات لازم را برای سفر راحت و ارزان مردم فراهم کند تا آنها بتوانند با آسودگی خیال و آرامش تعطیلات و اوقات خوشی را در کنار خانواده خود بگذرانند .
واقعیت آن است که ما درآمد مناسبی از صنعت” بدون دود“ توریسم، نداشته و قادر نیستیم که سطح اشتغال جامعه را به کمک آن به عنوان بزرگ ترین صنعت جهانی اشتغال زا بالا برده و فقر را با برنامه ریزی اصولی و به مدد آن ریشه کن کنیم. بدیهی است که صنعت گردشگری جریان توانمندی را می طلبد که در نهایت از هر نوع مدیریتی سخت تر است. زیرا در این صنعت وجود نظم الزامی است، ضمن آنکه نظم خشک نیز در آن معنا ندارد. همچنین باید به سلیقه ها توجه کرد و واقعیات مربوط به امکانات محلی و منطقه ای را در نظر گرفت.
جهانگردی و اشتغال :
صنعت توریسم در سطح جهانی برای بیش از دویست میلیون نفر شغل ایجاد کرده و حدود 11 درصد از کل اشتغال جهانی را به خود اختصاص داده و بدیهی است که با توسعه این صنعت، آمارهای مذکور نیز افزایش خواهند یافت. اکنون گردشگری به عنوان یک صنعت درآمدزا و رونق دهنده چرخ های اقتصادی کشور، نقش مهمی در ارتباط بین ملل و اقوام در جهان دارد. به این ترتیب باید پذیرفت که جهانگردی و ایرانگردی یک تهدید نبوده و جهانگردان نیز تهدید نیستند، بلکه فرصت اند.
امروزه برخی کارشناسان توجه به دیگر بخش های درآمدزا نظیر صنعت گردشگری را ضروری می دانند و بر این باورند که با تداوم سیاست تنش زدایی در روابط خارجی و کاهش حساسیت های بین المللی نسبت به سیاست های خارجی ایران، می توان با ایجاد زمینه مساعد برای جلب گردشگران کمک کرد. توریسم صنعتی است که برای مشاغل گوناگون زمینه های اشتغال را  ایجاد می نماید. بنابراین ضرورت دارد که جاذبه های گردشگری ایران در خارج از مرزها به نحو مطلوب تبلیغ گردیده و زمینه های لازم برای سهولت رفت و آمد جهانگردان خارجی به ایران فراهم آید. ایران ما سرشار از جاذبه های فرهنگی و اکوتوریستی است و ما باید بیاموزیم چگونه از این مزیت برای توسعه فرهنگی و اقتصادی استفاده کنیم، درست همان چیزی که کشورهای همسایه ما به ویژه اعراب آن را آموخته اند.
امروزه کارشناسان بر این باورند که رشد و توسعه اقتصادی پدیده ای کاملا امنیت محور بوده و یکی از بخش های اقتصادی که در صورت عدم وجود امنیت به شدت آسیب می بینند، صنعت گردشگری است.در همین راستا جمعی از کارشناسان گردشگری تاکید کردند که میان گردشگری و ثبات و توسعه امنیت، رابطه ای تعریف شده وجود دارد. آنها بر این باورند که در ایران امنیت کافی برای گردشگران وجود دارد، اما مشکل اصلی در حوزه جذب گردشگران به نبود تبلیغات از سوی ایران و تبلیغات سوء کشورهای دیگر علیه ایران باز می گردد.
 توسعه صنعت در هر کشوری، نشان از ثبات امنیت ملی در آن کشور است. نقش و تاثیر صنعت جهانگردی در ترسیم امنیت ملی یک کشور چنان است که اکثریت کشورهای توسعه یافته، با وجود دارا بودن منابع کلان اقتصادی و درآمد، ترجیح می دهند به روی صنعت توریسم متمرکز شوند، چرا که حضور مستقیم بازدیدکنندگان و گردشگران در یک کشور، علاوه بر توسعه اقتصادی و تبادلات فرهنگی، آن کشور را به عنوان یک قطب امن گردشگری به جهانیان معرفی می کند.
توسعه گردشگری داخلی علاوه بر آشنایی و تبادل نظر فرهنگ های متنوع موجود در کشور و رشد اقتصادی یکسان مناطق مختلف آن موجب گسترش وحدت ملی می شود.
امروزه گردشگری با رشد روز افزون خود می رود تا در آینده ای نه چندان دور در راس صنایع جهان قرار گیرد. شاید از همین جهت باشد که در برهه کنونی در کشور ما نیز به فعالیتهای جهانگردی خصوصاً در مناطق کمتر توسعه یافته بهای خاصی می دهند و با ارائه تسهیلات بانکی و معافیتهای مالیاتی زمینه های تشویق و ترغیب اصحاب سرمایه را فراهم نموده اند بطوریکه در برنامه چهارک توسعه اقتصادی،اجتماعی کشور برای فعالیتهای گردشگری تا 50% معافیتهای مالیاتی پیش بینی شده است .

همانطور که در سطور بالا ذکر گردید ورود جهانگرد به کشور تبعات و اثرات بسیار متعددی در حوزه های مختلف بر جای خواهد گذاشت که برخی از آنها بطور مستقیم و برخی دیگر به صورت غیر مستقیم نظام اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی کشور را متحول خواهد ساخت.
در این راستا بر مبنای آمار سازمان جهانی جهانگردی با ورود هر جهانگرد به کشور بطور متوسط 20 شغل ایجاد خواهد گردید و با توجه به ظرفبتها و پتانسیل های بسیار زباد کشورمان به لحاظ جاذبه های جهانگردی (که بیان آنها در اینجا نمی گنجد) زمینه بسیار مناسبی جهت ایجاد اشتغال سالم و سریع وجود دارد .جهانگردی از جمله صنایعی است که ماده اولیه آن (یعنی جاذبه های طبیعی و انسانی)بطور خدادای در کشورمان وجود دارد ،ولی تنها با یک مدیریت صحیح ،بهنگام و عملگرا خواهد توانست با ایجاد زیرساختهای لازم جهت این صنعت مقدمات ورود جهانگردان به کشور را فراهم نمود .
در هر حال آنچه که فعلاً از درآمدهای جهانگری دنیا نصیب کشور ما شده است تنها 1/0% از درآمد کل جهانگردی جهانی است .و این یعنی از دست دادن فرصت ها و منافع بی شماری که از هر سو می تواند کشور ما را به شرایط بسیار مطلوبی برساند
منافع اقتصادی و اجتماعی ناشی از ورود جهانگردان چه در سطح داخلی و چه در مقیاس بین المللی بقدری خواهد که بود عرصه های مختلف زندگی مردم را متحول خواهد ساخت .در جهانگردی داخلی ، با گردش چرخه اقتصادی و به جریان در آمدن سرمایه  در بخش های مختلف خصوصاً در نواحی کمتر توسعه یافته یک توازن مداوم ایجاد خواهد شد . در عرصه جهانگردی بین المللی نیز حصول منافع اقتصادی سیاسی،اجتماعی ناشی از ورود جهانگردان  و تاثیرات مثبت آن بر سطح رفاه مردم خود کاملاً گویا است . همینطور
در هر حال درآمدی که امروز از این صنعت عاید ما می گردد بسیار کمتر از آن چیزی است که شایستگی آن را داریم، امری که نتیجه آن تنها نگریستن ما و منتفع شده سایر کشورهای همسایه را به دنبال خواهد داشت .
در مجموع بر طبق نظریات کارشناسان اقتصاد جهانگردی و توصیه های بانک جهانی  یکی از راههای پر بازده و سهل الوصول جهت دست یافتن به توسعه اقتصادی،اجتماعی کشورها ،گسترش سطح فعالیتهای جهانگری آنهاست .فعالیتهایی که به لحاظ چند بخشی بودن عرصه های مختلفی نظیر. صنایع دستی ،حمل نقل،مواد غذایی،هتلداری،بانکداری،بیمه ،و..را دربر خواهد گرفت . بدیهی است که به تبع اشتغال ،درآمد و به دنبال آن افزایش سطح رفاه و آسایش افراد تامین خواهد گردید .جلوگیری از مهاجرت بی رویه به شهر های بزرگ ،انتقال مفاهیم ارزشی،آداب رسوم ،زبان و در یک کلام فرهنگ مناطق مختلف بواسطه رونق این نواحی از نتایج دیگر توسعه این صنعت خواهد بود .
منبع: مجله اینترنتی فصل نو