بهینهسازی صنعت گردشگری کشور منوط به ارائه آمار مطابق با تعاریف و استاندار جهانی است؛ این در حالی است که به نظر میآید میان مفهوم و نیز روش آمارگیری گردشگران در ایران با آنچه در سطح جهان تعریف شده، فاصله هست.
آمار و ارقام شالوده برنامهریزی و توسعه گردشگری است و به دلیل همین اهمیت ویژه، سازمان جهانی جهانگردی نسبت به استانداردسازی مفاهیم استفادهشده و نیز روشهای آمارگیری اقدام میکند تا کشورهای دنیا روشی یکسان و آماری قابل مقایسه داشته باشند.
با توجه به آمار جدید در 9 ماه نخست سال جاری، 2 میلیون و 364 هزار و 204 گردشگر به کشور وارد شده و صنعت گردشگری در چند ماهه سال جاری از رشد 40 درصدی برخوردار بوده است. همچنین گفته میشود که ماه آذر، آمار گردشگری به تنهایی رشدی معادل 14 درصد نسبت به زمان مشابه سال قبل داشته است. این آمارها اولین سئوالی را که در ذهن ایجاد میکند، مفهوم گردشگری و آمارگیری در ایران است.
تعریف گردشگر
«اسماعیل قادری»، مدرس جهانگردی در دانشگاه با نگاهی به مفهوم گردشگر از نظر تعریف جهانی گفت: «در ایران کل کسانی که وارد ایران میشوند را جهانگرد میشناسیم در حالی که براساس تعریف سازمان جهانی جهانگردی، گردشگر با قصد گذران اوقات فراغت، تفریح یا زیارت سفر کرده و هدفش کسب درآمد نیست. به این ترتیب کارکنان دولت، دیپلماتها، کارکنان مرزی، گردشگر محسوب نمیشوند. اما مهمانان یک کشور اگر ساکن کشور دیگری باشند و به منظور دیدار دوستان و آشنایان سفر میکنند، در تعریف گردشگر جای میگیرند.»
قادری ادامه داد: «مشکل عمده آن است که همه مسافران گردشگر شمرده میشوند؛ به عنوان مثال ما از کشور ونزوئلا توریست نداریم شاید تنها چند مأموریت دولتی باشد، اما در آمار میآید. همچنین اگر بر مبنای هدف فراغت و تفریح و دیدار دوستان و یا گردشگر تجاری در نظر بگیریم، آنهایی که در ارتباط با کار و حرفه سفر میکنند مانند ورزشکارها و آنهایی که برای شرکت در همایش و یا نمایشگاه میآیند، گردشگر محسوب نمیشوند چون نه تنها پولی برای شرکت کردن خود نمیدهند بلکه پول اقامت و خوراک خیلی از مهمانان را دولت میدهد و یک هدیه هم به آنان میدهیم و درآمدی نصیب کشور نخواهد شد.»
اما بعد از مفهوم گردشگر، نحوه آمارگیری نیز از موارد مهم است که در کشور تاکنون منبعی جداگانه با توجه به تعریف گردشگر در سازمان جهانی جهانگردی تأسیس نشده و از منابعی مانند امور خارجه و یا نیروی انتظامی استفاده میشود که تفکیکی میان گردشگر و سایر مسافران قائل نمیشوند.
در ادامه از قادری، در رابطه با آمار ذکر شده در سایت سازمان جهانی جهانگردی گفت: «اطلاعات سایت سازمان جهانی جهانگردی حاکی از 642 میلیون نفر گردشگر در 8 ماه نخست سال 2010 است که نسبت به سال قبل با افزایش 40 میلیون گردشگر، از رشدی معادل 7 درصد برخوردار است. برای ایران نیز در سال 2009 در این سایت آماری ارائه نشده است و به این ترتیب نمیتوان مقایسهای انجام داد.»
به نظر میرسد لازم است به استانداردسازی مفهوم گردشگر و مطابقت آن با جامعه بینالملل و همچنین نحوه آمارگیری گردشگران ورودی و البته بهروز بودن این آمار توجه خاصی مبذول شود که به دنبال آن بتوان نسبت به برنامهریزی و توسعه پایدار صنعت گردشگری و افزایش درآمد حاصل از آن اقدام کرد.
منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی
سازمان توریسم جهانی طرح HES E-toolkit یا جعبه ابزار الکترونیکی برای کارآمدی مصرف انرژی در صنعت هتلداری را با هدف مدیریت مصرف انرژی و کاهش عوارض ناشی از انتشار کربن ارائه کرده است که تامین امکانات لازم برای سرمایه گذاری های بیشتر در این زمینه از اهداف کلیدی در طراحی این جعبه ابزار الکترونیکی اعلام شده است.
این جعبه ابزار الکترونیکی که می تواند نقش موثری بر کاهش عوارض مخرب در صنعت توریسم ایفا کند به مدیزان هتل ها کمک می کند ضمن افزایش منافع تجاری درکسب و کارخود، عوراض منفی ناشی از آلودگی های زیست محیطی را در صنعت هتلداری کاهش دهند.
جعبه ابزار روش های کارآمد در مصرف انرژی هتل ها که توسط کارشناسان فعال در سازمان توریسم جهانی طراحی شده قرار است در دومین کنفرانس HES که باعنوان «جعبه ابزار نوآورانه کارامدی انرژی برای هتل ها» طی برگزاری نمایشگاه فیتور و در تاریخ 20 ژانویه 2011 درمادرید عرضه شود.
HES E-toolkit امکان استفاده آسان از نرم افزارهایی ویژه را فراهم می کند که به منظور کاهش عوارض منفی بخش مهمان پذیری بر محیط زیست و مبارزه با تغییرات آب و هوایی طراحی شده است.
این جعبه ابزار الکترونیکی با اهداف اجرایی برای تمام هتلداران و به منظور اندازه گیری مصرف انرژی و ارائه سودمند ترین سرمایه گذاری های جایگزین دربخش روش های کارآمدتر و نیز کاربرد انرژی های تجدید پذیر تهیه و عرضه شده است.
این جعبه پس از دو سال تحقیق و بررسی توسط متخصصان برتر انرژی و انجام انواع آزمایش هابرای نخستین بار در دومین کنفرانس HES که طی آن شرکت کنندگان مختلف از مقصدهای پایلوت گردشگری که نسخه ای از این جعبه ابزار الکترونیکی را مورد آزمایش قرارداده اند، تجارب خود را در اختیار دیگر شرکت کنندگان قرار می دهند.
علاوه بر این تهیه کنندگان اصلی این فناوری ها و نیز آژانس های برتر مدیریت انرژی در اروپا نیز آخرین دستاوردهای خود را در زمینه نوآوری های تکنولوژی در حوزه مصرف انرژی در بخش هتلداری در معرض دید همگان قرار می دهند.
بنا به گزارش سازمان توریسم جهانی در جریان برگزاری کنفرانس فیتور مادرید این جعبه ابزار در اختیار تمامی واحدهای هتلداری و فعالان صنعت مهمان پذیری که از پیش قرارداد همکاری با پروژه روش های کارآمدی انرژی سازمان توریسم جهانی داشته اند، بدون پرداخت هزینه قرار می گیرد.
جعبه ابزار الکترونیکی کارآمدی مصرف انرژی با روش هایی آسان برای کاربران امکان تهیه گزارش هایی را می دهد که نشان دهنده آن است که چه میزان انرژی توسط هر هتل مصرف شده و در ضمن امکان مقایسه داده ها را با دیگر تاسیسات مصرف کننده فراهم می کند. همچنین برآورد نهایی نیز از میزان عوارض منفی زیست محیطی از نظر مصرف انرژی در هتل مورد نظر ارائه کرده و درنهایت پیشنهادهایی را نیز درزمینه آخرین فناوری های موجود در حوزه انرژی مطرح می کند.
همزمان با برگزاری این کنفرانس و در راستای دستیابی به اولین نسخه این جعبه ابزار در ژانویه 2010 نمایشگاه فیتور و سازمان توریسم جهانی برای دومین بار فضای نمایشگاهی ویژه ای نیز به بخش انرژی و توریسم اختصصا داده اند که با عنوان فیتور سبز از 19 تا 23 ژانویه 2011 برگزار می شود.
هتلداران و فعالان این صنعت فرصت مناسب برای دیدار مستقیم با متخصصا ن انرژی خواهند داشت تا ضمن کشف روش های مناسب در مدیریت مصرف انرژی و کاهش هزینه های عملیاتی، درکاهش عوارض مخرب زیست محیطی در فعالیت های هتلداری نیزبا راه های نوین و آسان تر موجود، آشناشوند.
پروژه HES سازمان توریسم جهانی درواقع نوعی پاسخ گویی به چالش های موجود در حوزه محیط زیست و تغییرات آب و هوایی است.
این پروژه با همکاری های مشترک سازمان های دیگری چون آژانس اروپایی برای رقابت درعرصه نوآوری و کاربرد فناوری ها در همکاری با برنامه زیست محیطی سازمان ملل متحد و نیز اتحادیه بین المللی هتل ها و رستوران ها ، همچنین شورای انرژی های تجدید پذیر اروپا ، آژانس محیط زیست و مدیریت انرژری فرانسه در دست اقدام است. هدف از اجرای این طرح مشخصا افزایش کارآمدی انرژی به میزان 20 درصد و استفاده از انرژی های تجدید پذیر به میزان 10 درصد در هتل های کوچک و متوسط اروپا اعلام شده است.
این تلاش ها به عنوان بزرگ ترین تلاش کشورهای اروپایی در زمینه انرژی به عنوان پروژه منتخب شرکای رسمی کمپین انرژی های پایدار در کشورهای اروپایی معرفی شده است.
منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی
هدفی که از سوی موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری دنبال می شود ...
موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری (IIPT) در ۱۹۸۶، سال بین المللی صلح سازمان ملل، با این نگرش تاسیس شد تا سفر و گردشگری را به عنوان «اولین صنعت صلح جهانی» مطرح کند صنعتی که درجهت ارتقا و حمایت از این باوراست که هرگردشگر بالقوه «سفیرصلح» است. این موسسه در زمان تنش بین شرق و غرب تاسیس شد، زمانی که شکاف بین مناطق فقیر و غنی جهان در حال گسترش و محیط زیست در مسیر انهدام قرار گرفته بود و تروریسم بین المللی در سیر صعودی قرار داشت. در حقیقت تشکیل این موسسه پاسخ صنعت سفر و گردشگری به این مسائل جهانی و نقش آفرینی بزرگ ترین صنعت جهان در هر یک از این زمینه ها بود. به عبارت دیگر بزرگ ترین صنعت جهان حتی برپایه منافع شخصی مسوولیتی را برای ایفای نقش در این زمینه ها برعهده داشت.با درک این مساله که گردشگری و سفر به بزرگ ترین صنعت جهان تبدیل خواهد شد و با این باورکه صنعت گردشگری باید در خدمت «اهدافی برتر» یعنی مشارکت وسیع تر صنعت در خدمت به جامعه قرار گیرد موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری تاسیس شد.
ماموریت موسسه
پایبندی به تبدیل سفر و گردشگری به نخستین موسسه صلح جهانی با ارتقای این باور که هر گردشگر بالقوه سفیر صلح است.
دستاوردهای موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری
موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری از بدو تاسیس در ۱۹۸۶ از توانایی میزبانی خود برای گردهم آوردن سران کشورها، رهبران جهانی و رهبران تمام بخش های صنعت سفر و گردشگری و نیز رهبران فرهنگی، ورزشی، محیط زیست و توسعه اجتماعی اقتصادی به منظور ارتقای «هدف برتر» گردشگری و آگاهی از توانایی عظیم بزرگ ترین صنعت جهان در ایجاد «فرهنگ صلح از طریق گردشگری» بهره برده است.
نخستین کنفرانس بین المللی این موسسه تحت عنوان گردشگری نیروی حیاتی صلح در ۱۹۸۸ در ونکوور برگزار شد که شعار صلح و توسعه از طریق جنبش گردشگری را مطرح کرد. براساس این کنفرانس و به دنبال آن موسسه نقش اصلی گردشگری را در موارد زیر ارتقا بخشیده است:
ـ ارتقای آگاهی و همکاری بین المللی در بین ملت ها
ـ محافظت از محیط زیست و حفظ چندگونگی زیستی
ـ تقویت مبانی فرهنگی و حفظ ارزش میراث ها
ـتوسعه پایدار
ـ کاهش فقر
ـ ترمیم آسیب های ناشی از درگیری ها.
کنفرانس های جهانی بعدی (۱۹۹۴ مونترال و ۱۹۹۹ گلاسکو) پایه گذار سه گردهمایی سران جهانی به منظور صلح از طریق گردشگری در امان اردن (۲۰۰۰)، ژنو در سوئیس (۲۰۰۳) و پاتایا در تایلند (۲۰۰۵) و چهار کنفرانس آفریقایی نلسپرویت آفریقای جنوبی (۲۰۰۱)، دارالسلام تانزانیا (۲۰۰۳)، لوساکا در زامبیا (۲۰۰۵) و کامپالا در اوگاندا (۲۰۰۷) بوده است. گردهمایی های کوچک تری در ترکیه، یونان، ایتالیا، اسرائیل و اردن و کنفرانس های مجمع عمومی موسسه در استرالیا، کارائیب و پاکستان برگزار شده است.
طی ۲۰ سال اخیر بیش از پنج هزار نفر از ۱۲۰ کشور گردهم آمده اند تا تجارب، آرمان ها، نگرش ها، دانایی و وفاداری به دیدگاه موسسه را در مورد تبدیل سفر و گردشگری به نخستین صنعت «صنعت صلح جهانی» به مشارکت گذارند. هزاران تن دیگر تحت تاثیر پوشش رسانه ای کنفرانس قرار گرفته اند، تقریباً ۱۰۰۰ مورد مطالعه از «دستاوردهای موفقیت آمیز» و الگوهای «بهترین عملکرد» در جهت نمایش «هدف برتر گردشگری» و ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زیست محیطی و سیاسی آن ارائه شده است.
از افراد شاخص می توان پاپ ژان پل دوم، رونالد ریگان رئیس جمهور اسبق آمریکا، بعضی سران آفریقایی، برندگان جوایز صلح نوبل، بعضی سران کشورهای آمریکای مرکزی، فرانچسکو فرانجیالی دبیرکل کنونی سازمان جهانی گردشگری و گروه کثیری از وزرای کشورهای مختلف، مسوولان سازمان های مردم نهاد بین المللی و شخصیت های اقتصادی بین المللی را می توان نام برد.
بیانیه های کنفرانس ها
ـ مجمع کلمبیا اولین کنفرانس جهانی ونکوور ۱۹۹۸
اعلام گردشگری به عنوان عامل ارتقای درک متقابل، اعتماد و حسن نیت، کاهش نابرابری های اقتصادی، بهبودبخش کیفیت زندگی، حفظ و پیشگیری سلامت محیط زیست طبیعی و ساخت بشر و مشارکت در راهبرد حمایت جهانی از توسعه پایدار.
ـ بیانیه امان نخستین نشست سران جهان امان ۲۰۰۰
این بیانیه که به عنوان سند سازمان ملل پذیرفته شد در بخشی از خود دارای عبارت زیراست: «دستیابی جهانی به صنعت گردشگری در بهبود گفت وگوهای صلح، برقراری ارتباط بین جوامع غنی و فقیر جهان و آسیب های ناشی از درگیری ها به کار گرفته شود.»
ـ بیانیه تسالونیکی کنفرانس تسالونیکی ۲۰۰۱
ـ راهنمای کنفرانس آفریقای قرن بیست ویکم برای صلح و کاهش فقر از طریق گردشگری نخستین کنفرانس آفریقایی این موسسه در نلسپرویت آفریقای جنونی ۲۰۰۲
ـ برنامه عمل تانزانیا دومین کنفرانس آفریقایی موسسه، دارالسلام تانزانیا ۲۰۰۳
ـ بیانیه لوساکا سومین کنفرانس آفریقایی موسسه، لوزاکا زامبیا ۲۰۰۵
برگزیده نتایج کنفرانس ها و گردهمایی های سران
ـ آگاهی وسیع بین المللی نسبت به توانایی گردشگری و سفر در مشارکت وسیع تر در زمینه اهداف اجتماعی و جهانی از جمله فضای اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی، اقتصادی و سیاسی جامعه و جامه حقیقت پوشاندن به جهانی صلح آمیز، عادلانه و پایدار
ـ معرفی دیدگاه گردشگری پایدار در نخستین کنفرانس جهانی در ونکوور ۱۹۸۸ چهار سال قبل از نشست سران در ۱۹۹۲ ریو
ـ مضمون دومین کنفرانس جهانی در ۱۹۹۴ مونترال «ایجاد جهانی پایدار از طریق گردشگری» و اولین مرحله ارائه «دستاوردهای موفقیت آمیز و الگوهای بهترین عملکرد» گردشگری پایدار
ـ اعلام شهر پاتایا در تایلند به عنوان شهر صلح «در سومین گردهمایی سران»
ـ تسهیل یادداشت تفاهم بین موسسه گردشگری پاسیفیک آسیا (پاتا) و اتحادیه گردشگری آفریقا (آتا) با هدف تقویت «رابطه گردشگری آسیا آفریقا، دوستی و همکاری»
ـ شناسایی رهبران جهان به عنوان سفرای صلح
ـ اوگاندا به عنوان نخستین کشور جهان در زمینه قانونگذاری گردشگری در حمایت از اهداف توسعه هزاره سازمان ملل
¦پیگیری میراث آوارگی آفریقایی ها (ADHT) براساس نظر دیوید آلن وزیر کشور برمودا در نخستین گردهمایی سران موسسه در امان. «هدف پیگیری میراث آوارگی آفریقایی ها و مشخص ساختن، حفظ و بهبود بخشیدن به مناطق تاریخی مربوط به رشد و پیشرفت آفریقایی تباران است.»
ـ قرار است اوگاندا، آفریقای جنونی و سایر کشورهای آفریقایی آثار و مکان های مربوط به ADHT را به عنوان نتیجه چهارمین کنفرانس این موسسه در آفریقا معرفی کنند.
ـ اعلام صلح ملی از طریق هفته گردشگری در رابطه با دو کنفرانس اخیر آفریقایی در زامبیا و اوگاندا
ـ تشویق گفت وگوهای بین ادیان
ـ ایجاد یادمان شهدای اوگاندا
ـ اتحاد راهبردی با سه موسسه بزرگ گردشگری جوانان جهان؛ فدراسیون بین المللی مهمانسراهای جوانان، فدراسیون سازمان های گردشگری جوانان و کنفدراسیون بین المللی گردشگری دانشجویان به منظور ارتقای نقش گردشگری جوان در «ایجاد فرهنگ صلح»
ـ برنامه بین المللی پیشگامی مهمانسراهای جوانان تحت عنوان مهمانسرا برای صلح و تفاهم بین المللی در همکاری با موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری
ـ اعلام مهمانسراهای جوانان در کشورهای جنوب آفریقا
ـ انتشارات تحت عنوان گردشگری نیروی حیاتی صلح در ۱۹۸۸
ـ ارائه مقطع تحصیلی صلح از طریق برنامه گردشگری در موسسه مرکز ممتاز جهانی تفریح در دانشگاه واگنینگن با مشارکت دانشگاه سیدنی
ـ تلفیق صلح از طریق گردشگری در برنامه های آموزشی کالج ها و دانشگاه ها و موضوع بورس های تحقیقاتی برای استادان و دانشجویان
ـ مجمع اکوادور و مجمع رهبری جوانان دانشجویان در کنفرانس ها و گردهمایی های موسسه فوق
ـ مشارکت دانشگاه ماکرره اوگاندا با دانشگاه های ممتاز استرالیا
ـ اهدای بورس به دانشجویان در هر منطقه جهان به شرط ارائه بهترین مقاله در زمینه ایجاد فرهنگ صلح از طریق گردشگری
ـ نخستین بورس به گروه چند نظامه دانشجویان نویسنده بهترین مقاله در زمینه مشارکت گردشگری به اهداف توسعه هزاره سازمان ملل
ـ جایزه به اشخاص و سازمان ها به یادبود توفیقات چشمگیری که در تفاهم بین المللی، همکاری و صلح حاصل شده است.
ـ اولین جایزه موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری به خاطر یک عمر توفیق
ـ اعلام شهرهای خواهرخوانده
ـ رونق پل گردشگری، دوستی و همکاری آسیا آفریقا
ـ نخستین نمایشگاه رسانه ای آفریقا با مشارکت روزنامه نگاران، دبیران و ناشران آفریقایی، اروپایی و آمریکای شمالی متعهد به تقویت تصویر بین المللی آفریقا.
برنامه بوستان های صلح جهانی
بیش از ۴۵۰ بوستان صلح از ۱۹۹۹ و با برنامه بوستان صلح در کانادا به یادبود صد و بیست و پنجمین سال استقلال کانادا در سال ۱۹۹۹ در شهرهای جهان احداث شده است. بوستان های صلح در ایالات متحده، اردن، اسکاتلند، ایتالیا، یونان، ترکیه، آفریقای جنوبی، تانزانیا، اوگاندا، فیلیپین، تایلند و جامائیکا نیز احداث شده اند. نکته قابل توجه بوستان های صلح در بتانی در ماورا اردن جایگاه تعمید حضرت عیسی است که طرح پارک های جهانی صلح در یازدهمین ساعت از یازدهمین روز از یازدهمین ماه سال ۲۰۰۰ راه اندازی شد. نخستین سال دهه به عنوان میراثی از نخستین گردهمایی جهانی در زمینه صلح از طریق گردشگری در امان اردن، پرل هاربر هاوایی به یادبود دگ هامرشولد دبیرکل فقید سازمان ملل، پارک صلح یادبود چهلمین سالگرد سقوط هواپیمای هامرشولد به اتفاق ۱۱ همکارش در حین سفر صلح به کنگو در اندولای زامبیا، ۸۰۰ جریب پارک صلح IIPT با مشارکت مرکز بین المللی فرهنگی تانزانیا در باگامویو به عنوان پایگاه میراث جهانی یادمان شهدای اوگاندا به عنوان پایگاه میراث جهانی و آبشار ویکتوریا در زامبیا یکی از هفت عجایب طبیعی جهان نامگذاری شده است.
قوانین اخلاقی و رهنمودهای گردشگری پایدار
به دنبال اجلاس زمین در ۱۹۹۲ در ریو IIPT نخستین قوانین اخلاقی و رهنمودهای گردشگری پایدار را در ۱۹۹۳ ایجاد کرد. این مواد از صنعت گردشگری کانادا اقتباس شده و به عنوان الگویی برای ایجاد رهنمود در سایر ملت های جهان مورد استفاده قرار گرفت. همچنین رهنمودهایی از برنامه برگ سبز اتحادیه گردشگری پاسیفیک آسیا اقتباس شده است.
برنامه برگ سبز پاسیفیک آسیا
رهنمودهای ارائه شده برای اتحادیه پاسیفیک آسیا.
نخستین مطالعه بین المللی گردشگری و توسعه پایدار و نخستین مطالعه را به منظور مشخص کردن قوانین رفتار و الگوهای بهترین عملکرد در مورد گردشگری، محیط زیست و توسعه پایدار به اجرا گذاشت.
اصول عقیدتی IIPT درباره گردشگر صلح
این اصول عقیده که حاصل نخستین کنفرانس جهانی IIPT در ۱۹۹۸ ونکوور است به طور گسترده در سطح جهان منتشر شده و به عنوان مبنای فلسفی و اخلاقی گردشگرانی که آرزوی عنوان «سفیر صلح» را دارند مورد استفاده قرار گرفته است.
منبع: خبرگزاری آفتاب
جهانگردی، ابزاری برای صلح و گفتگوی تمدنها
بررسی تنگناها، معضلات، نیازها و خواسته های گردشگران خارجی (عرب) شهر مشهد
مجله مشهد پژوهی - مرکز پژوهشهای شورای اسلامی شهر مشهد rcmc.ir
دریافت - 269 کیلوبایت