با تعریف نوع جدید گردشگری به نام گردشگری کمشتاب (slow tourism) و امکانات بالقوهی فراوانی که در ایران برای این منظور وجود دارد، لازم است درهمین ابتدای راه برای بهرهبرداری از این ظرفیتها اقدام کرد.
از چندی پیش بحثی به نام slow life و یا «زندگی کمشتاب» مطرح شد و مفهوم آن استفاده بیشتر کیفی از لحظات زندگی است تا طی کردن سریع آنها. طرفداران این جنبش سعی دارند از سرعت زندگی بکاهند به این ترتیب که ساعات کمتری را کار کرده و همچنین زمان بیشتری را صرف هر کار کنند. در حقیقت در این حرکت بیش از هر چیز به عمق، مفهوم و احساس اهمیت داده شده است تا سرعت. و البته نباید این مقوله را با تنبلی و یا بیحرکتی یکی دانست بلکه بیش از هر چیز منظور درک بیشتر و آگاهی است.
از آن زمان تا کنون شاید در کمتر از یک سال، مفاهیم زیرمجموعه این موضوع نیز شکل گرفته، از آن جمله در رابطه با غذا، موسیقی، مدیا و موضوع مورد نظر ما «گردشگری کمشتاب» (slow tourism) است. در وهله اول ممکن است قرار گرفتن دو کلمهی آهسته و گردشگری در کنار هم، غریب به نظر رسد زیرا بیشتر گردشگران به دنبال این هستند که در زمان کمتر، مکانهای بیشتری را ببینند و به دیدن آثار تاریخی و یا طبیعی بسنده میشود.
اما در این نوع از گردشگری منظور درک و لمس زندگی جامعه محلی و برخورد نزدیک و یا حتی زندگی کردن به شکل آنها در طول سفر است. در این مقوله همچنین به جای تکیه به یک شهر و یا روستا به عنوان مقصد سفر، طول مسیر و شهر و روستاهای بین راه خود، قسمت بااهمیت سفر هستند و مسافر دیگر با سرعت از آنها نمیگذرد.
توجه به این نوع از گردشگری و نیز در نظر گرفتن موضوعات متفاوت که امکان اتصال مناطق مختلف در ایران و تعریف مسیرهای گردشگری را فراهم میآورد، از حیث نوآوری و استفاده از ظرفیتهای گردشگری کشور بسیار حائز اهمیت است.
قبل از تعریف مسیر باید در نظر داشت که در این خطه تنوع در زمینههای متعددی مانند جغرافیا و آب و هوا، زبان و گویش، جغرافیا، پوشش، آداب و رسوم و موسیقی و یا معماری دیده میشود که خواهناخواه در هر نوع سفری که در ایران تعریف شود، جای میگیرند و همچنین قابلیت جذب گردشگر را دارند.
در ایران مسیرهای کوتاه و بلند مختلفی میتوان تعریف کرد که به برخی از آنها به عنوان نمونه اشاره میشود.
تکهای از جاده ابریشم
مسیر شاهی و یا جاده ابریشم که قسمتی از آن را به عنوان مسیر عرفا نیز میتوان تعریف کرد. از تربت حیدریه در خراسان با دیدن آرامگاههای قطبالدین حیدر از اقطاب دراویش و شاهسنجان گورکانی آغاز شده و به شهر تربت جام با آرامگاه شیخ احمد جام با جلوههای خاص خود میرسد.
شهر مرزی سرخس مقصد بعدی است با آرامگاه بابالقمان و کاروانسرای باشکوه رباط شرف که زمانی میزبان خیلی عظیم مسافران و تجار بوده و همانند شهری کوچک دارای قسمتهای مختلف اعم از مسجد و حمام بوده و تنها کافی است مسافر لَختی خود را به گذشته ببرد تا قدر این بنا را بداند.
راه به مشهد میرسد با مکانهای متفاوت دیدنی اما بارگاه امام هشتم شیعیان جایگاه خاص خود را دارد. و لازم به یادآوری است که مقبره بسیاری مانند شیخ بهائی و شیخ اصفهانی نیز در این بارگاه است. نیشابور شهر ادبا و عرفا با آرامگاههای خیام، عطار، کمالالملک و امامزاده محروق و نیز قدمگاه که یکی از باغهای ایرانی محسوب میشود، مقصد بعدی است. راه به سبزوار میرسد با دیدنیهای بسیار از جمله آرامگاههای ملاهادی سبزواری و ابوالفضل بیهقی تاریخنگار کهن ایران.
مسیر به طرف غرب پیش رفته و از خطه خراسان خارج میشود، شهرهای شاهرود، دامغان، سمنان و گرمسار از استان سمنان که قسمت مهمی از جاده ابریشم را تشکیل میدهند مقاصد بعدی هستند. مجموعه تاریخی بایزید بسطامی و آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی در شاهرود؛ مسجد تاریخانه از مساجد اولیه در ایران، چشمه علی و برجهای چهلدختر و مهماندوست در دامغان از دیدنیهای تاریخی هستند. اما این استان محل برخورد جغرافیاهای گوناگون ایران اعم از کویر، جنگل و کوهستان است و نیز نمایشگاه زندهای از گویشهاست.
راه ادامه مییابد و به پایتخت کنونی میرسد با عظمت و دیدنیهای بسیار، هر چند آن زمان تهران نبوده و جاده ابریشم از ری میگذشته ولی در حال حاضر این دو هر یک با آثار دیدنی فراوان، به هم پیوستهاند. در ری آستانه عبدالعظیم حسنی، بقعه ابن بابویه و مشاهیر دفن شده در آن مکان، برج طغرل و آتشکده ری را میتوان دید و سپس به تهران، موزهها، اماکن و برنامههای فرهنگی این شهر بزرگ رسید.
مسیر در ادامه به غرب ایران پیش رفته و از ساوه با مسجد جامع زیبا و اصیل خود میگذرد و به همدان میرسد. همدان با آرامگاههای ابن سینا، باباطاهر، استر و مردخای پیامبر و کتیبه گنجنامه و شیر سنگی از دوران مادها. سفر با شهر کرمانشاه و آثار ارزشمند بیستون، طاق بستان، تکیه معاونالملک و زورخانه و ورزش باستانی به عنوان یکی از میراثهای معنوی پایان مییابد.
مسیر دور کویر
این سفر با هدف گردش به دور کویر در مرکز ایران و دیدن شهرهایی که کویر وجه مشترک آنها محسوب میشود اما هر کدام ویژگی خاص خود را دارد، انجام میشود. ابتدای مسیر از شهر تهران تا سمنان، دامغان، نیشابور، مشهد، سرخس، تربت جام و تربت حیدریه با مسیری که در بالا شرح داده شد مشترک است بنابراین راه را از تربت حیدریه ادامه مییابد.
تایباد و خواف مقاصد بعدی هستند با آسبادها، مدرسه غیاثیه و مسجد ملک زوزن که از دیدن آنها نمیتوان گذشت. گناباد و قائنات با کشتزارهای زعفران و درختان عناب و درختچههای زرشک قسمت بعدی سفر هستند که هم میتوان به دیدن بسنده کرد و هم میتوان گردشگر را در برداشت محصول و زندگی مردم در آن زمان وارد کرد.
مقصد بعدی خطه سیستان است با قهرمانان اساطیریی چون رستم پهلوان و داستانهایی که میتوان از تاریخ اساطیری ایران تعریف کرد و نیز آثار باستانی شهر سوخته و کوه خواجه. مسیر در این خطه ادامه یافته به شهر زاهدان میرسد اما پس از آن به شهر بم میرسد که با ارگ خود و زلزلهای که سال 1382 سبب تخریب آن شد، بین مردم جلوهی دیگری یافت و البته درختان نخل و مرکبات نیز زیبایی خاصی به این شهر بخشیدهاند.
پس از بم، مرکز این استان یعنی شهر کرمان نیز پذیرای خوبی برای گردشگران است؛ بازار قدیم شهر، گنبد جبلیه، مقبره مشتاق و مقبره شاهنعمتا... ولی به عنوان یک باغ ایرانی و واحهای در میان کویر بسیار دیدنی است. و مسیر در کنار کویر به شهر بادگیرها،یزد میرسد با مسجد جامع و تکیه امیرچخماق، آتشکده و باغ دولتآباد و آبانبارها و در مجموع معماری کویری. در این میان میتوان گریزی زد و به میمند رفت تا با روستائیان در دل کوه بود و درون اتاقهای غارمانند زندگی کرد.
مسیر وارد استان اصفهان میشود، شهرهای اردستان و زواره با مساجد قدیمی و آداب و رسوم خود و سپس شهر زواره محل تلاقی زایندهرود و باتلاق گاوخونی و قلعهای قدیمی، جایی که چادر سفید زنانش جلوهای خاص بدان بخشیده است. راه از آنجا به سوی کاشان پیش میرود با خانههای معروف ایرانی، باغ فین و داستان قتل امیر کبیر که نقطهی عطفی در تاریخ ایران است.
قم شهر بعدی است با بارگاه حضرت معصومه (س) و کتابخانه غنی آیتا... مرعشی نجفی. و از آنجا در برگشت به تهران مسیر از کنار دریاچه نمک عبور کرده و سفر پایان مییابد. باید در نظر داشت که این نمونه سفرها آشنایی با مردم شهرهای مختلف در جغرافیاهای متفاوت و آداب و رسوم گوناگون را سبب میشود و اجازه میدهد تا با روشهای زندگی از نوع دیگر برخورد شود.
منبع: chn.ir
هر چه از شتاب گردشگر کاسته و او را بیشتر در مقصد هدف نگه داریم، به واسطه درآمدزایی بیشتر، توسعه بیشتری را در صنعت گردشگری آن منطقه شاهد خواهیم بود. این در حالی است که افزایش مدت ماندگاری گردشگر در مقصد نیازمند مجموعه کاملی از امکانات در کنار هم است و در ایران چنین مجموعه کاملی در حال حاضر وجود ندارد.
گردشگری کمشتاب:
گردشگری کمشتاب یا slow tourism گونهای نو در صنعت گردشگری به شمار میآید که توسعه آن نیازمند فراهم آوردن پیشنیازهایی است.
گردشگری کم شتاب در واقع به معنی تشویق و حمایت از میل قلبی گردشگر به لذت بردن و زندگی در میان سکنه محلی و مردمان ساکن در مناطق مختلف است به جای این که صرفا با پیروی از کتابهای راهنمای گردشگری از نقاط و آثار خاصی در مناطق مختلف دیدار کند.
طرفدران سفرهای کم شتاب در مباحث خود همگی متفق القولند که لذت ذاتی و بالقوه سفر اغلب با سرعت و شوق بیش از حد به رسیدن به مقصد از دست می رود. درحالی که در سفر کم شتاب این لذت دوباره به مسافر باز می گردد. درواقع سفر کم شتاب حالتی ذهنی و روانی است که به مسافر امکان وفرصت می دهد تا بیش از پیش با جماعت های محلی و متفاوت در مسیر سفر خود درگیر و مرتبط شود و از نزدیک با آنان و مسائل و شرایط آن ها در آمیزد و زندگی واقعی آن ها را تجربه کند.
شرایط توسعه گردشگری کمشتاب چیست؟
از مهمترین اهداف گردشگری کمشتاب، افزایش مدت ماندگاری گردشگر در مقصد است و به دنبال آن افزایش درآمد جامعه بومی از حضور گردشگر در منظقه است.
مدیر گروه جهانگردی دانشگاه علامه طباطبائی معتقد است برای ماندگاری بیشتر گردشگر در مقصد باید موارد و موضوعات متعددی را مورد مطالعه قرار داد که از جمله مهمترین آنها انگیزه سفر است.
محمود ضیایی گفت: «در اولین گونه تقسیمبندی گردشگران با معیار انگیزه، میتوان آنها را به دو دسته گردشگران عمومی و تخصصی تقسیم کرد. گردشگران عمومی افرادی هستند که عموما برای اولین بار به یک کشور یا مقصد سفر کردهاند این افراد دوست دارند در همان سفر از تمام جاذبههای مقصد دیدن کنند. بنابراین این دسته گردشگران را کمتر میتوان در یک مقصد خاص نگه داشت.»
این کارشناس گردشگری افزود: «اما دسته دوم گردشگرانی هستند که برای دفعات دوم یا چندم به مقصدی سفر کردهاند. روی این دسته اگردشگران میتوان کار کرد و با ارائه بستههای مختلف از شتاب آنها برای دیدن جاذبههای دیگر کاست تا ماندگاری بیشتری در یک منطقه خاص پیدا کنند.»
ضیایی تصریح کرد: «هر چه از شتاب گردشگر بکاهیم و او را بیشتر در مقصد نگه داریم، توسعه بیشتری را در صنعت گردشگری آن منطقه شاهد خواهیم بود. اما ناگفته نماند که افزایش مدت ماندگاری گردشگر در مقصد نیازمند مجموعه کاملی از امکانات است که در ایران ما برای فراهم آوردن آنها مشکل داریم.»
وی با اشاره به مجموعه امکاناتی که برای ماندگاری بیشتر گردشگر لازم است، گفت: «برای نیل به این مقصود باید بسته کاملی از تاسیسات اقامتی، پذیرایی، رفاهی و تفریحی داشته باشیم که کمتر این مجموعه را با کیفیتی مناسب در کنار هم میتوان یافت.»
به گفته ضیایی هرکدام از شهرهای ایران این قابلیت را دارند که یک بسته سفری حداقل 10 روزه را در آنها طراحی کرد اما ضعف شدید امکاناتی و برنامهریزی سبب شده تا این امکان از بین رفته و ماندگاری گردشگر در یک مقصد هدف گردشگری به حداقل برسد.
منبع: chn.ir
همان گونه که شاهد هستیم ایراد اساسی در بناهای تاریخی که در دوره های مختلف تحت برنامه مرمت قرار گرفته با بند کشی سیمان با روشهای مختلف است (سیمان سیاه- سفید- مخلوط سیمان و خاک سنگ ).
این امر نیز با توجه به خاصیت مویینگی آجر و مصالح بنایی در انتقال رطوبت به صورت صعودی از سطوح مرطوب به سمت بالا و به دنبال یافت راه تبادل حرارتی و رطوبتی مصالح بهترین نقطه فاصله بین سطوح است که با ملاتهای چسبنده غیر عایق به هم متصل شده اند این نقطه اولین سطح ممکنه طلاقی دیوار با فضای باز ایجاد می شود.
این نقطه ممکن است از اولین فضای قابل رویت سطح زمین و یا اینکه بعد از سطوحی که عموما الحاقی و مانع دفع رطوبت باشد و یا اینکه فضایی باشد که توسط عوامل مخل و الحاقی در بنا ایجاد شده باشد که این عامل در تجزیه و فرسایش آجر و شالوده بنا تأثیر فراوانی دارد.
غالبا این عامل فرسایش در بناهای بازسازی شده غیر فنی به دلیل استفاده مفرط از ملات و اندود سیمان و پوششهای سنگی و عایق به وضوح مشخص است که این امر در بناهای تاریخی واجد شرایط هم مشخص است.
چرا که در دوره های متوالی احیای و مرمتهای اضطراری به دلیل عدم وجود کارشناس و استاد کار متخصص و دیدگاه مرمتی منجر به بازسازی غیر فنی بنا شده که بعد از طی یک مدت کوتاه شاهد ضایعات جدی تری در بنا می شویم که این ضایعات به دلیل افزایش صعودی رطوبت منجر به تخریب بدنه ها – جداره ها- تزیینات و سطوح باارزش بنا و شالوده اصلی بنا می شود.
این امر وقتی نمایان می گردد که شاهد متلاشی شدن بنا و چاره اندیشی و احیای آن به طور عملی ارائه می شود.
اولین گام طرح احیاء بنا زدودن اندودهای سیمانی و بندهای میانی بنا در دستور کار قرار می گیرد.
لذا یک نهاد مرمتگر بنا بر اساس الگوهای ارائه شده طرح مرمت اقدام به زدودن لایه ها و بندهای زائد مورد نظر می نماید که این امر همانا با ضربات پی در پی تیشه و چکش به بدنه ها و نیز جداره ها و متلاشی نمودن و لبه خود آجرها می گردد.
در این زمان نیز نهاد مرمت گر قصد احیاء بنا را داشته اما خود با دست کارشناسانه اقدام به صدمه جدی بنا می کند.
اما چاره چیست؟
1-قبل از آغاز هر گونه عملیات مرمتی بنا باید کاملا شناخته شده و مطالعات آسیب شناسی به طور کارشناسی صورت پذیرد.
2-در بناهایی که مرمت های غیر اصولی صورت پذیرفته نسبت به حذف اقدامات مربوطه اقدام کرده که این امر جزء رعایت موارد ذیل امکان پذیر نخواهد بود:
الف: استفاده از مطالعات دقیق آسیب شناسی
ب: استفاده از استاد کاران با تجربه و آشنا به امر مرمت ابنیه تاریخی
ج: اجرای کار به روش روزمزدی
اما چرا در پی انجام و یا پیش بینی این تدابیر عملا جای سئوال باقی می ماند که مجددا آجرهای اصلی بنا دچار صدمات و آسیب دیدگی جدی بر اثر لایه برداری و برداشت بندهای زائد بنا می شود.
پاسخ را در این همه تکنولوژی و انباشت تجربه ها در کجا باید جستجو کرد.
باید در بین کارشناسان با تجربه استاد کاران و نهادهای تخصصی مرمتی و یا اجرای عملیات به روش آزمون و خطا جستجو کرد و یا با به کار گیری ابزار و تکنولوژی همراه با تجربیات و علم روز اقدام کرد.
کارشناس حفاظت از ابنیه سازمان میراث فرهنگی همدان
با وجود تعداد کم گردشگران جام جهانی آفریقای جنوبی، برگزاری این مسابقات درهای جدیدی را به روی گردشگری این کشور گشود.
با گذشت چند هفته از پایان مسابقات جام جهانی فوتبال در آفریقای جنوبی، کارشناسان صنعت گردشگری بر این باورند که برگزاری جام جهانی، درهای جدیدی را به روی صنعت گردشگری این کشور گشوده است.
به گزارش نیویورک تایمز، هرچند که تعداد گردشگرانی که برای تماشای مسابقات جام جهانی فوتبال به آفریقای جنوبی سفر کردند، کمتر از میزان پیشبینیها بود، اما برگزاری موفق جام جهانی فوتبال چهره خوبی از این کشور در اذهان جهانیان برجای گذاشت که این امر میتواند رشد چشمگیر گردشگران آفریقای جنوبی را در پی داشته باشد، این در حالی است که در حال حاضر آفریقای جنوبی سالانه میزبان 10 میلیون گردشگر است که 75 درصد آنها از خارج از این قاره بهویژه کشورهای آمریکا، آلمان، انگلستان، فرانسه، برزیل و چین هستند.
از سوی دیگر پیشبینی میشود که در حدود 20 درصد از نیم میلیون گردشگری که در زمان برگزاری جام جهانی فوتبال به آفریقای جنوبی سفر کردند، دوباره در طول پنج سال آینده به این کشور سفر کنند.
در این شرایط کارشناسان پیشبینی میکنند که در طول سالهای آینده تعداد گردشگران آفریقای جنوبی بین یک تا دو میلیون نفر افزایش یابد.
برگزاری جام جهانی در آفریقای جنوبی در امنیت کامل باعث خواهد شد که سرمایهگذاران خارجی بهویژه سرمایهگذاران در صنعت گردشگری، جذب این کشور شده که این امر تقویت زیرساختهای صنعت گردشگری آفریقای جنوبی و در نتیجه توسعهی صنعت گردشگری این کشور و دیگر کشورهای آفریقایی از جمله آنگولا، زامبیا و زیمبابوه را در پی خواهد داشت.
این در حالی است که دولت آفریقای جنوبی از ماهها قبل از برگزاری مسابقات جام جهانی تلاشهای زیادی را برای جذب گردشگران انجام داد که از آنجمله میتوان به پاکسازی سواحل این کشور و اعمال کنترل دقیق بر نرخهای هتلها و رستورانها اشاره کرد.
منبع: iran-tourism
مقامات بریتانیا بهمنظور کمک و هدایت صنعت توریسم در شرایط تهدیدهای آبوهوایی، رشد جمعیت، کمبود وکاهش ذخایر نفت، طرح استراتژیک ویژهای با چشم انداز 14 ساله تدوین میکنند.
استراترژی و چشم انداز توسعه توریسم پایدار در انگلستان با عنوان پروژه توریسم 2023 باهمکاری افراد و گروههای فعال در صنعت توریسم بررسی و طراحی و تدوین میشود. این پروژه که از اواخر سال گذشته میلادی( 2009) در پاسخ به مشکلات و تهدیدهای فراروی صنعت توریسم این کشور و تحت حمایت دولت بریتانیا طراحی شده، شامل بررسی راههای مقابله با مشکلاتی چون تغییرات آب وهوایی، رشد جمعیت، کمبود وکاهش ذخایر نفت و دیگر منابع انرژی و عوارض آن بر صنعت گردشگری است. به گفته مقامات و فعالان این پروژه، مشکلات یاد شده که عوارض و آثار متعددی بر نحوه و زمان و حتی زندگی مردم و مسافران دارد، ایجاب می کند که صنعت توریسم این کشور ظرف ده سال آینده مورد بازنگری قرارگیرد.
هدف اصلی از اجرای این پروژه بررسی چگونگی اثر گذاری عوامل یاد شده بر تغییر جهان تا سال 2023 است عواملی که هریک به تنهایی میتوانند آینده کاملا متفاوتی را برای صنعت توریسم رقم بزنند.
پروژه توریسم 2023 که تحت حمایت دپارتمان محیط زیست، غذا و امور روستایی بریتانیا و با هماهنگی کنفرانس برای آینده و همچنین با همکاری شرکتهای بزرگ تجاری و صنعتی این کشور کارخود را شروع کردهاست، با همکاری متخصصان صنعت توریسم میکوشد در چهار بخش کاملا متمایز وسپس ارائه چشم اندازی به آیندهای پایدار که صنعت توریسم خود برای این صنعت تعیین میکند، بپردازد. به همین منظور شرکتهای بزرگ و سازمانهای فعال دراین پروژه، اکنون درتلاش برای یافتن راهی برای همکاری به منظور وحدت رویه در ایجاد مقاصد توریستی و حمایت از محیط زیست برای تداوم تجارت و صنعت توریسم تا سال 2013 هستند.
برای تنظیم سناریو، چشم انداز و استراتژی مربوط به اقدامات و فعالیتهایی که اولین بار در پایان سال 2009 و درجریان برگزاری کنوانسیون مسافرتی ABTA در بارسلونا شکل گرفت، بیش از 100 نفر از متخصصان در حوزه های مختلف صنعت توریسم ازجمله رهبران تجاری، متخصصان دانشگاهی ، قانون گزاران، برگزارکنندگان کمپین های توریستی و مفسران و صاحبنظران شرکت کردند. دراین پروژه جزییات روشنی در سطح جهانی مورد بررسی قرار میگیرند که با پاسخ گویی به پرسش های مشخصی همراه است.
آیا توریسم گروهی که به ویژه با رشد طبقه متوسط هند و چین دچار نوعی تورم شده سبب افزایش و هجوم بی رویه جمعیت در مقاصد توریستی مشهور جهان خواهدشد؟
آیا روند فزاینده قیمت نفت تا آن حد سفرهای هوایی را پر هزینه میکند که خانواده ناگزیر به خودداری از سفر به کشورهای خارجی شوند؟ آیا با هجوم گروههای عظیم توریستهایی که با هدف مشاهده یخچالها و صخرههای مرجانی پیش از نابودی آن ها سفر می کنند، شاهد رستاخیزی برای توریسم خواهیم بود؟ آیا با سهمیهبندی کربن، شاهد گذراندن اوقات تعطیل بریتانیاییها در کشور خود خواهیم بود؟
هدف نهایی از پروژه 2023 اقدام برای گام برداشتن و تلاش فردی و گروهی از سوی گروههای صنعتی برای دستیابی به صنعت پایدار تا سال 20۲3 است. این پروژه مبتنی بر شش اصل مشخص است : حمایت از محیط زیست، توسعه وافزایش اشتغال، تامین نیاز مشتریان با تولیدات تهیه شده از روشهای دوستدار طبیعت و کسب اطمینان از سودآوری توریسم در مقاصد گردشگری ، نوآوری در ایجاد وگسترش سیستم جاده ای و حمل و نقل طبیعت دوست ، توسعه تجارت براساس رعایت اصول حمایت از محیط زیست، و توسعه پایدار اجتماعی و مالی .
شرکت های تجاری و صنعتی که با این پروژه همکاری نزدیک دارند شامل شرکت هواپیمایی بریتیش ایرویز، کارنیوال یوکا، موسسه تورگردانی سانویل ، بنیاد سفر، موسسه توریستی توماس و کوک و مراکز دیگر توریستی ومسافرتی دربریتانیا هستند که از نخستین امضا کنندگان این پروژه استراتژیک 14 ساله بودهاند. این شرکتها همچنین قرار است در فاز بعدی این پروژه نیز که درزمینه کمک برای شکل گرفتن آینده توریسم است، به همکاری خود ادامه دهند.
منبع: خبرگزاری میراث آریا