جذب گردشگر خارجی به هر منظوری اعم از تاریخی و فرهنگی، طبیعتگردی، زیارتی و یا سلامت وظیفهی دفتر خدمات مسافرتی است و ورود غیر به این زمینه، علاوه بر آسیبرسانی به سیستم گردشگری، شأن کشور را نیز پایین خواهد آورد.
حلقههای بسیاری در تشکیل زنجیرهی گردشگری شرکت دارند اما سهم هر یک به میزان وظیفه و نقشی که در دایرهی گردشگری ایفا میکند تفاوت دارد؛ همچنین نتیجه مطلوب هنگامی عاید خواهد شد که هر کدام در جایگاه خود قرار داشته و کار خود را به شکل بهینه انجام دهد. یکی از مواردی که به سیستم گردشگری ضربه میزند ورود مسافر خارجی از طریقی غیر از آژانس مسافرتی است.
فرامرز سعیدی عضو انجمن صنفی دفاتر مسافرتی تهران گفت: «این مسأله ابعاد مختلفی دارد؛ از جمله معضلات آن به هم زدن نظم و روال کار است دیگر آن که فعالیت غیرمجاز قابل کنترل نیست و در نهایت به مؤسسههای مجاز زیان وارد میشود.» وی ادامه داد: «آوردن یک جهانگرد به ایران هزینه زیادی دارد؛ بازاریابی، شرکت در نمایشگاه و چاپ بروشور و طراحی سایت لازم است تا بتوان از طریق یک مؤسسه مسافری را جذب کرد،. وقتی این مسافر آمد تمام ارگانهای مرتبط، اعم از امور خارجه و اطلاعات تا سازمان میراث و گردشگری مطلع هستند.»
سعیدی گفت: «با این شرایط اگر هم سرویس بدی داده شد، آن شخص میتواند به یک مرجع قانونی شکایت کند. از طرف دیگر با ورود مسافر از طریق آژانس دولت مالیات را میگیرد، شهرداری عوارض میگیرد، به این ترتیب دفتر سهم قانونی خود را به دولت میدهد همچنین سبب ایجاد شغل میشود. اما مؤسسه غیرمجاز نه مجوز دارد نه هزینههای مربوط را پرداخت میکند و از سوی دیگر به دفتر سرمایهگذاری مسافرتی ضرر میزند. این افراد بسیار زیادند، همان طور که زیر پلهایها حج میبرند سوپرها هم تور کیش و ترکیه و آب گرم. عراقیها بسیاری هستند که از بحرین و کویت مسافر بیمار میآورند و هزینه هنگفتی دریافت میکنند.»
عضو انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی تهران افزود: «در توریسم سلامت چندین سال است که کویتیها و خانمهای کویتی برای جراحیهایی مانند جراحی زیبایی و یا برای زیارت به ایران میآیند اما این مسافران منطقه خلیج فارس اغلب از طریق رابطان عرب زبان وارد میشوند.» سعیدی به عنوان نمونه به کشور دبی اشاره کرد: «وقتی کسی قصد سفر به این کشور را دارد باید از طریق یک آژانس و یا یک هتل ویزا بگیرد پس کنترلی صورت میگیرد ولی لازم است اتحادیه هتلداران اعلام کند که گروههای وارد شده به هتلها، از طریق آژانسها ویزا بگیرند.»
وی ادامه داد: «بیمارستان از طریق صحیح بیمار جذب کند. چند وقت پیش ترکیه برای جذب گردشگر سلامت از منطقه خلیج فارس از برخی دفاتر دعوت کرده بود. در آن کشور آژانسها را به بیمارستانها وصل کردهاند و ما با این دفاتر ارتباط داریم. هر کس کار خودش را انجام میدهد و هر صنفی با هم صنف خود در کشور دیگر ارتباط دارد. با این برنامه بیمار با توجه به نوع درمان به بیمارستان مورد نظر ارجاع داده میشود، تمام تعرفهها نیز مشخص است و در صورتی که بیمار احساس کرد سرش کلاه گذاشته شده میتواند از طریق آژانس پیگیری کند.»
سعیدی گفت: «گردشگری یک زنجیره است و مهم این است که روال کار مشخص باشد و سیستم درست کار کند. آژانس سلامت کار کند و از راهنمای کارتدار استفاده کند؛ راهنما کار خود را انجام دهد و اقدام به برگزاری تور نکند و آژانس هتل و یا رستورانی را که خوب سرویس نمیدهد از زنجیرهی کار حذف کند.»
جلیل هریسچی عضو انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران در این رابطه گفت: «مسافرگیری یا جذب گردشگر بهوسیله دیگران اعم از اشخاص متفرقه، هتلها و یا راهنمایان یکی از مسائلی است که آژانسها با آن مواجه هستند. و متأسفانه مسألهای است که لاجرم باید به وجدان مردم سپرده شود زیرا کاری است که از طریق کارت ویزیت و اینترنت خانه به راحتی انجام میشود. معمولاً این جذب مسافر از طریق دوستانی صورت میگیرد که پیش از آن در دفاتر کار کردهاند؛ از اطلاعات خود استفاده کرده و به جذب مسافر اقدام میکنند.»
وی ادامه داد: «وقتی کار از طریق غیر انجام شده و خارج از تعرفه دولتی باشد، قطعاً خیلی از ویژگیهای لازم را نیز نخواهد داشت. به نظر من هزینه در انتها قرار میگیرد و مشکل این نیست که دفتری 5 مسافر را از دست من خارج کرده بلکه موضوع رعایت شأن و شئونات کشور است.»
هریسچی توضیح داد: «وقتی فردی علاقهمند به دیدن کشور شود، میتواند از طریق یک فرد و یا یکی از مجاری متولی حرفهای این امر وارد شود. اما اگر مسألهای از نظر امنیت جانی اتفاق بیافتد و یا نقصی در خدمات فنی و تخصصی باشد فرق خواهد داشت که یک شخص میزبان باشد و یا یک سازمان. اگر به هر دلیلی مسافر به مشکلی برخورد کند سازمان تمام تلاش خود را خواهد کرد تا نظرش را جلب کند اما یک فرد خیر.»
ایرج اخوان عضو انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران در این باره گفت: «مسافر ورودی دو قسمت است؛ گروه اول اینجا آشنا دارد و اقامتش در خانه دوستان و فامیل خواهد بود پس شرایط جدایی دارد. ولی آن که اینجا آشنایی ندارد گردشگر محسوب میشود و اگر از طریق غیر آژانس اقدام کند، ممکن است جایی برود که امنیت و آسایش نیست و مشکل ایجاد شود. اینجا اگر میزبان شخص باشد زیر بار مسؤولیت نمیرود ولی آژانس موظف است و مسؤولیت را پذیرفته است.»
اخوان معتقد است: «بهتر است به سفارتها گفته شود مسافر را راهنمایی کنند که به محض ورود، از طریق تورهای داخلی آژانسها و با امنیت و گارانتی آمد و شد، در ایران سفر کند.» وی در توضیح آن گفت: «در سفارتها به مسافران اطلاع داده شود که در سفر با آژانس گارانتی و بیمه هستند. توجه کنیم که در حال حاضر تبلیغات منفی بسیاری دربارهی کشورمان هست و پیش آمدن هر مسألهای به این تبلیغات دامن میزند.»
اخوان تأکید کرد: «الان مهم است در مقابل تبلیغات خارجی، چیزی که در درون ما است یعنی مهماندوستی مردممان را به دیگران نشان بدهیم. مسافران وقتی با کشور و مردم ما آشنا میشوند، آسایش، امنیت و صفای مردم را میبینند، میخواهند بیشتر بمانند و سفر خود را تمدید کنند و این امر برای ما عملی نیست. ما نمیتوانیم سفر یک گروه 20 نفره را تمدید کنیم.»
وی گفت : «بهتر است در سفارتها یک اتاقی برای کار توریستی اختصاص داده شود، آژانسها حاضر هستند اطلاعات را از طریق بروشور، سیدی و یا روشهای دیگر در اختیار بگذارند.»
منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی
نگاه مطلق به صنعت توریسم به عنوان صنعتی با حداکثر سود اقتصادی در سال های اخیر، به دلیل عوارض منفی آن بر محوطههای تاریخی و منابع طبیعی مورد بازنگری قرار گرفته است.
صنعت توریسم که اکنون در بسیاری از کشورهای جهان به یکی از منابع اصلی تولید درآمد و سود ناخالص ملی مبدل شده، به دلیل عوارض منفی آن بر محوطه ها ومنابع طبیعی از یک سو و تخریب در سایت های فرهنگی و تاریخی مورد بازنگری قرار گرفته است. اعلام سال تنوع زیستی و شعار توریسم و تنوع زیستی در سال 2010 شاید از جمله موارد این بازنگری است.
تورریسم به عنوان سفر کردن نه تنها از نظر اقتصادی بلکه از نظر فرهنگی آثار مثبت و منفی بسیاری دارد که بخش های مختلفی را در زمینه های مختلف جامعه و اقتصاد درگیر می کند. بخش هایی که طیف وسیعی از تبلیغات و سرگرمی گرفته تا اقامتگا ها و رستوران ها و آثار طبیعی و تاریخی و فرهنگی را شامل می شود .
طی سال های اخیر بیشترین توجهات متمرکز بر این مسئله بوده که گویی توریسم صنعتی است که تنها سودآوری مالی دارد و از عوارض منفی آن تا حد زیادی غفلت شده بود. اما اخیرا براثر تشدید روند تخریب منابع طبیعی دربیشتر مقاصد گردشگری، به تدریج جنبه های منفی و غیر اقتصادی این صنعت گسترده و سوداور آشکار تر شده واکنون بررسی های بیشتر و تجربه سال های اخیر عوارض منفی آن را نه تنها در طبیعت بلکه در محوطه های فرهنگی و میراث جهانی نشان داده که در سال های اخیر توجه کارشناسان بسیاری را به خود جلب کرده است.
صنعت توریسم در آغاز و در بسیاری از کشورها وابستگی شدیدی به خرید توسط گردشگران داشت بنابراین توسعه توریسم اغلب به عنوان استراتژی فعالی برای ارتقای روابط مالی و تجاری در سطح منطقه ای و صدور کالا و خدمات تلقی می شد.
در مرحله بعد ایجاد اشتغال برای مردم در هتل ها ، رستوران ها و سایر خدمات وابسته سبب شد که بیش از گذشته توجه کشورها به توسعه توریسم جلب شود .اما اکنون با گذشت دو دهه از رشد مداوم صنعت گردشگری در جهان به نظر می رسد که اطمینان به سودهای اقتصادی این صنعت به شدت کاهش یافته است.
به هرحال توریسم صنعتی است که به دلایل گوناگون سبب تخریب و تنزل منابع طبیعی می شود. ساخت و سازها، آلودگی و تخریب در جنگل ها و محوطه های طبیعی از مهم ترین این موارد هستند.
اما اخیرا مشکل حادی نیز در زمینه میراث فرهنگی توجه عموم کارشناسان و دست اندرکاران توریسم جهانی را بخود جلب کرده است. صرف نظر از این که ازدحام جمعیت توریست وافزایش آلودگی ها سبب ازار سکنه محلی میشود هم اکنون روشن شده است که توریسم سبب تخریب آثار و مواهب فرهنگی نیز می شود.
این تخریب به دلایل بسیار از جمله تجاری کردن ونگرش تجاری و منفعت طلبانه به میراث و گنجینه های فرهنگی و طبیعی رخ می دهد و این به نوبه خود سبب افزایش خسارت های مستقیم به آثار شاخص فرهنگی نظیر آلودگی هوا، ایجاد نقش و نگار و زخم و تخریب های عمدی و غیر عمدی در آثار وبناها و نیز آلودگی ناشی از زباله ها، ایجاد سرو صدای زیاد و در نهایت بروز نوعی وندالیسم رخ می دهد.
اکنون کاملا روشن است که علت اصلی همه این مخاطرات، حجم انبوه و مدیریت نشده تعداد توریست ها در محوطه های فرهنگی، فقدان آموزش و فرهنگ سفر و نیزو ناتوانی در مدیریت صحیح و تامین امکانات لازم برای حفاظت از آثار فرهنگی و طبیعی است.
مخاطرات ناشی از ترافیک سنگین توریستها را در صومعه «سیستن»واتیکان می توان نمونه بارزی در این زمینه دانست که اخیرا این اثر مهم جهانی را در وضعیت تعطیل قرار داده است. این اثر که به دلیل آثار مشهور میکل آنژ ونیز نقاشی و تزیینات دیواری به جامانده از دیگر استادان بزرگ عصر رنسانس، شهرت جهانی دارد، مشخصا به دلیل ازدحام توریست در معرض خطر تخریب قرار گرفته است.
به گفته «آنتونیو پائولوچی»مدیر کل موزه های واتیکان، جمعیت بسیار زیاد، تغییرات آب و هوایی و دود چالشهایی هستند که برای حفاظت از این اثر تاریخی باید مورد توجه قرار بگیرند.این خطر عمدتا ناشی از انتشار غبار و رطوبت و گرمایی است که بیشتر براثر حضور انبوه سالانه 4 میلیون توریست در این اثر مهم جهانی ایجاد شده است.
به گفته پائولوچی جمعیت بسیار زیاد انسان های حاضر در محوطه فشار زیادی است که مستلزم اعمال تدابیر وتلاش های جدی تری برای کسب اطمینان از کارامدی روش های حفاظتی موجود است.
وی با تاکید بر ضرورت حفظ این اثر برای نسل های آینده اظهار داشت که کاهش تعداد توریست های مجاز برای بازدید از اثر و اعمال برخی محدودیت ها از راه حل هایی است که باید مورد نظر قرار بگیرد.
این نمونه در دیگر کشورها و محوطه های فرهنگی و طبیعی نیز مکرر رخ داده است. درسال های اخیر روشن شده است که توریست ها اغلب به سنت ها و فرهنگ های سنتی احترام کافی قایل نمی شوند. این مسئله ای ناخوشایند اما حقیقتی غیر قابل انکار است.
دریک نگاه کلی توریسم منافع سرشاراقتصادی برای بیشتر کشورهای توسعه یافته جهان داشته است اما این صنعت درکشورهای در حال توسعه به ویژه به دلیل فقدان آموزش کافی ونبود فرهنگ سفر و گردشگری به صنعتی مخرب و گاه حتی زیان آور مبدل شده است. زیانی که منافع اقتصادی حاصل از توسعه این صنعت را مورد تردید های جدی قرار داده و بازنگری در این نگرش را الزامی کرده است.
منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی
عدم استفاده کارگردانان ایرانی از اماکن تاریخی در صحنههای مهم فیلم باعث میشود این اماکن در ذهن بیننده ثبت نشده و انگیزهی مضاعفی برای دیدن آنها در بیننده ایجاد نشود.
ارتباط سینما و گردشگری موضوع سمیناری بود که مهدی فتوحی راهنمای ایتالیایی زبان در جلسه علمی هفتگی انجمن صنفی راهنمایان استان تهران، با ذکر نمونههایی مطرح کرد: «یکی از لوکیشنهای فیلم "زندگی شیرین" اثر فلینی میدانی است با یک حوض بزرگ و فوارهی آن، این میدان زیبایی خاصی ندارد اما مردم بسیاری فقط به دلیل آن که محل فیلمبرداری بوده علاقه دارند این محل را ببینند.»
وی ضمن اشاره به یک برنامه تلویزیونی در یکی از شبکههای ایتالیا اشاره کرد: «یک برنامه تلویزیونی به نام "چمدان رؤیاها" از یکی ازشبکههای ایتالیا پخش میشود که پس از نمایش فیلم به محل برخی لوکیشنهای مهم رفته و وضعیت جدید محل را با زمانی که فیلم تهیه شده، مقایسه میکند. وی همچنین گفت: «در کتابچهی راهنمای شهر رم چند صفحه آخر اختصاص به توضیحات شهرک سینمایی دارد هر چند که بازید از آن برای عموم آزاد نیست اما اطلاعات ارائه شده است.»
فتوحی در ادامه به مواردی در سینمای ایران اشاره کرد: «به عنوان مثال با فیلم "خیلی دور، خیلی نزدیک" مردم با کویر مصر آشنا شدند و گردشگران به آن منطقه رفتند یا فیلم "روز باشکوه" که در شهر سمنان فیلمبرداری شده بود. همچنین ممکن است افرادی علاقه داشته باشند خانهای را که در فیلم "مادر" علی حاتمی بوده، ببینند و یا بدانند فیلم "گاو" در کدام روستا ضبط شده و یا حمام قدیمی که در فیلم "قیصر" لوکیشن بوده، کجاست.»
وی به چند فیلم خارجی مربوط به چند دهه قبل نیز اشاره کرد که در آنها برخی آثار تاریخی کشورمان محل فیلمبرداری بوده و گردشگرانی در سفر خود به ایران مایل بودهاند این محلها را ببینند. به طور مثال در فیلم "گل هزار و یک شب" چند دقیقه از فیلم در یکی از بناهای میدان نقش جهان میگذرد و یا در فیلم "صحرای تاتار" ارگ بم نمایش داده میشود.
فتوحی متذکر شد: «ضعف سینمای ایران در رابطه با ثبت محل در ذهن تماشاگر به این موضوع بازمیگردد که کارگردانان از محلهای مهم و یا تاریخی برای صحنههای مهم فیلم استفاده نمیکنند. به عنوان مثال سردر باغ ملی در بسیاری از فیلمها نشان داده شده اما به واسطه آن که در صحنهی تأثیرگذاری نبوده، در خاطر بیننده باقی نمیماند.»
در ادامه جلسه و بخش پرسش و پاسخ برخی از راهنمایان به موارد دیگری اشاره کردند از جمله به چند گردشگر استرالیایی و انگلیسی که اصرار داشتهاند قلعه الموت را تنها به این دلیل که قرار بوده لوکیشن فیلم "prince of Persia" باشد، ببینند.
در حقیقت آنچه در این زمینه قابل توجه است و در امر گردشگری کاربرد دارد، ارزشی است که به واسطه سینما یعنی هنر مورد علاقه بسیاری از مردم، به مکان افزوده میشود و از این مورد میتوان در جذب گردشگر و یا ثبت مکان در ذهن گردشگران استفاده کرد.
منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی
هتلهای سنتی در کنار احیاء خانههای تاریخی باعث ایجاد علاقهمندی و میل زندگی سنتی برای گردشگران خارجی شده است. این علاقهمندی تا آنجایی پیش رفته که گفته میشود، امروز گردشگران خارجی بیشتر دوست دارند زندگی سنتی را در این هتلها تجربه کنند.
از عمر ساخت هتلهای سنتی در ایران چندان نمیگذرد و طی یک دهه گذشته این فکر و ایده که به نوبه خود چند محور فرهنگی را توأما دنبال میکند بیشتر از قبل به عمل تبدیل شده و مثلا در شهری مثل یزد 22 هتل سنتی شکل گرفته است.
احیاء خانههای تاریخی که به شکلی فرسوده در آستانه ویرانی کامل بودند یکی از محورهای فرهنگی ساخت هتلهای سنتی بود؛ اما جاذبه و میل زندگی سنتی برای خارجیهایی که به ایران میآیند روی دیگر سکه ساخت هتلهای سنتی است. همین امر باعث شده تا راهنمایان گردشگری و کسانی که فعالیت همراهی گردشگران خارجی در بافتهای تاریخی را دارند، با معرفی این مکانها، به معرفی فرهنگ زندگی ایرانی نیز بپردازند.
مصطفی فاطمی، یکی از فعالان حوزه میراث فرهنگی و گردشگری یزد و عضو انجمن دوستداران میراث فرهنگی خشت خام دراینباره به CHN گفت: «در این موضوع که گردشگران خارجی میل به زندگی سنتی را به رفاه هتلهای چندستاره ترجیح میدهند شک نکنید. آنها به یزد میآیند و اقامت در هتلهای سنتی را در الویت برنامههایشان قرار میدهند.»
وی در ادامه گفت: «گردشگرانی که به ایران سفر میکنند دید متفاوتی نسبت به گردشگرانی که به کشورهای اروپایی سفر میکنند دارند. شاید گردشگران مسافر به اروپا دنبال تفریحات دیگری هم باشند اما ایران با گستره فرهنگی و تاریخی، پذیرای گردشگران فرهنگی است و همین امر باعث میشود تا برای اقامت، هتلهای سنتی به جای استفاده از هتلهای چند ستاره انتخاب شوند.»
گردشگرانی که به ایران سفر میکنند جویای فرهنگ و پیشینه تاریخی این کشور هستند. بر همین اساس علاقهمندند که در بستر تاریخی فرهنگی ایران زندگی کنند و هتلهای سنتی امکانی برای رسیدن به این هدف هستند.
اما این تصور وجود دارد که شاید هتلهای سنتی برای گردشگران داخلی چندان جذاب نباشد؛ فاطمی دراینباره موافق نیست و معتقد است که میل به حضور گردشگران داخلی در هتلهای سنتی شاید کمتر از گردشگران خارجی باشد، اما از درصد قابل توجهی برخوردار است.
وی در اینباره میگوید: «ایران جهانی در یک مرز است. شما وقتی از شهری به شهر دیگر و مخصوصا وقتی از استانی به استان دیگر میروید با تغییر گویش و فرهنگ و اندیشه مواجه میشوید. همین امر باعث میشود گردشگران داخلی با ورود به شهری مثل یزد، میل به زندگی به سبک یزدیها داشته باشند. به این ترتیب در بافت تاریخی و هتلهای سنتی ساکن میشوند.»
اما آنچه به نظر میرسد در این میان مهم است، اهمیت بخشیدن به ساخت هتلهای سنتی به عنوان نیاز امروز گردشگری خارجی است. فاطمی دراینباره معقتد است: «خیلی هم تلاش کنیم قادر به ساخت هتلهایی با کیفیت و استانداردهای جهانی نیستیم. سرمایه ما برای آنکه گردشگر را راضی نگه داریم همین هتلهای سنتی است. زیرا گردشگران از خیلی کاستی ها و کمبودهای این هتلها چشمپوشی میکنند و در نهایت راضی از شهرهای تاریخی میروند.»
از سوی دیگر هتلهای سنتی که پیش از آن خانههای سنتی بودند، در بافتهای تاریخی واقع شدهاند که در یک دوره به دلیل رفتن ساکنین بومی، محل زندگی مهاجرین و غیر بومیها شده است. همین موضوع امنیت در بافت تاریخی را دچار معضل کرده است.
فاطمی دراینباره میگوید: «گردشگری که به هتلهای سنتی مراجعه میکند مایل است که وسیله نقلیهاش در جای امنی نگهداری شود و زمانی که در بافت قدم میزند، امنیت کاملی داشته باشد. اما این مشکل هنوز در بافت تاریخی حل نشده است.»
وی در ادامه میافزاید: «البته این مشکل همه آثار تاریخی است. معمولا آثار تاریخی نیز در بخشهای تاریخی که از آن به عنوان بافت تاریخی یافت میشود وجود دارند. به این ترتیب گردشگرانی که در هتلهای سنتی اقامت ندارند ولی به آثار تاریخی شهرها سرک میکشند هم وجود دارند. اما امروز وضعیت امنیتی بهتر شده و مردم با درآمدساز شدن بافتهای تاریخی به خانههایشان برگشتند و وضعیت فرهنگی بافت هم رو به بهبود است.»
فاطمی ساخت و سازهای غیر مجاز در بافت تاریخی را به عنوان بخشی از خدماترسانی به زیان آن میداند و میگوید: «برای بهبود وضعیت فرهنگی بافت تاریخی، دست به ساخت مراکز فرهنگی از جمله کتابخانه با ارتفاع غیرمجاز میزنند که همین امر باعث مخدوش شدن بافت تاریخی و مرگ تدریجی آن میشود.»
به گفته وی ایجاد هتلهای سنتی در بافت تاریخی یزد باعث افزایش قیمت زمین شده و به این ترتیب دوباره شرایط فرهنگی بافت به حالت گذشته خود و بومی شدن منطقه برمیگردد.
وی در پایان وضعیت گردشگری یزد را از جمله معضلات هتلهای سنتی یاد کرد و گفت: «رکود گردشگری در تابستان امسال بیسابقه بوده و باعث کاهش گردشگری در منطقه شده است که در دراز مدت میتواند زیانبار باشد.»
در حال حاضر یزد با 22 هتل سنتی بیشترین مراکز اقامتی سنتی را برای گردشگران داخلی و خارجی فراهم کرده است. با این حال گرمای تابستان این شهر رکود گردشگری را به همراه داشته و هنوز معلوم نیست که در فصلهای آتی این مشکل حل میشود یا نه؟
منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی
افزایش تمایل گردشگران خارجی برای حضور و اقامت در خانههای بومی و محلی تاریخی طی چند سال گذشته، سبب سودآوری بالای این مراکز اقامتی در ایران شده است. این در حالی است که هتلداران کشور از کمبود توریست گلایهمند هستند.
سالهاست که علاقهمندان به صنعت گردشگری و فرهنگ و آداب و رسوم ایرانی به بازسازی و تجهیز خانههای قدیمی میپردازند. خانههایی که توانسته گردشگران بسیاری را جذب و به رونق اقتصادی منطقه کمک کند. این در حالی است که برخی از هتلداران براین باورند که سرمایه آنان برای ساخت هتل به راحتی برگردانده نمیشود.
مازیار آلداوود، از اهالی گرمه است. فرنگ رفته و با آداب و رسوم اروپاییان آشناست. اما دلباخته سنت و شیوه زندگی ایرانیان و مهمان نوازی آنهاست. از این رو 10 سالی است که از فرانسه به ایران بازگشته، زندگی شهری را رها کرده و به بازسازی خانه اجدادی خود در روستای گرمه پرداخته است.روستایی کویری در استان اصفهان و در نزدیکی خور و بیابانک.
مازیار آل داوود درباره چگونگی مرمت خانه و حمایتهای مالی و معنوی سازمان متولی میراث فرهنگی و گردشگری میگوید: «من به دنبال کمک و حمایت سازمانهای دولتی نبودم نه اینکه بینیاز از این پشتیبانیها بودم، که طاقت و تحمل پذیرفتن شرایط دشوارشان را نداشتم و ترجیح دادم عطای این کار را به لقایش ببخشم. در حقیقت توان رفت و آمدهای پی در پی و سپردن وثیقه ملکی و معرفی ضامن معتبر و چه و چه و چه در من نبود اما مسئولان استان، وامهای کوچکی را در اختیار اهالی روستا گذاشتهاند که اگرچه کافی نیست اما شاید کمی کارساز باشد.»
آل داوود که اکنون به آموزش جذب گردشگر به مردم روستای گرمه پرداخته میگوید: «من آموزش تئوریک به اهالی روستا نمیدهم چون فارغالتحصیل رشته گردشگری یا برخلاف تصور عامه معماری نبودهام و هیچگونه تحصیلات دانشگاهی ندارم اما مردم روستا به خانه من میآیند و برخوردم با گردشگران را میبینند و به طور عملی یاد میگیرند که باید با گردشگران، چگونه برخورد کنند.»
او بازسازی و تجهیز خانههای روستایی را یکی از بهترین راههای رونق اقتصادی میداند و براین باور است که « بسیاری از مردم از زندگی شهرنشینی و تلفن همراه و کامپیوتر و اینترنت خسته شدهاند و دلشان میخواهد زندگی در بافت روستایی را تجربه کنند و این در حالی است که در روستای گرمه و مصر و فرحزاد، همچنان از روشهای سنتی در زمینه پختن غذا و کشاورزی و نگهداری از گوسفندان استفاده میشود و همه اینها، ظرفیتهایی است که به جذب گردشگر و رونق اقتصادی منطقه، کمک بسیار میکند، تا آنجا که بسیاری از روستاییان که به شهر مهاجرت کرده بودند، خواهان برگشت به گرمه و مصر شدهاند.»
آل داوود، گردشگران را سفیران خوبی برای معرفی و انتقال فرهنگ و هنر ایران به دیگر کشورها میداند و میگوید: امسال، ایران را چهارمین کشور از 5 کشور مهماننواز دنیا دانستهاند؛ بنابراین ایرانیان، برخلاف تمام تبلیغات منفی، میتوانند سهم بسزایی در جذب گردشگر خارجی داشته باشند. ضمن اینکه تفاوتهای فرهنگی که در این جامعه وجود دارد هم از عوامل موثر در این زمینه است.
آل داوود، هربار میتواند 100 مهمان را در خانه روستایی خود، جای دهد و این در حالی است که اتاقهای خانه او در گرمه از شش ماه پیش، رزرو میشوند. بنابراین گرچه به گفته خود، تا به حال 40 میلیون تومان برای مرمت و تجهیز خانه روستاییاش هزینه کرده اما این مبلغ در همان یکی دو سال اول به وی برگردانده شده است.
این در حالی است که علی اصغر رضایت، رییس جامعه هتلداران اصفهان معتقد است :«سرمایه کسانی که در شهری چون اصفهان، هتل میسازند، به راحتی و حتی طی پنج سال برگردانده نمیشود.»
او در پاسخ به اینکه به طور میانگین برای ساخت یک هتل چهار ستاره، چقدر هزینه میشود می گوید: متراژ و منطقه و امکانات هتل، تاثیرگذارند اما برای اقامت 100 مهمان به 50 اتاق احتیاج داریم و برای ساخت هر اتاق، 80 میلیون تومان هزینه میشود؛ یعنی برای ساخته یک هتل چهار ستاره در یک منطقه معمولی با امکانات متوسط، به 4 میلیارد تومان نیاز داریم؛ سرمایهای که باید در یک فاصله زمانی پنج ساله برگردانده شود و به ندرت این اتفاق میافتد.»
منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی