صنعت گردشگری در خدمت صلح جهانی

هدفی که از سوی موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری دنبال می شود ...  

موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری (IIPT) در ۱۹۸۶، سال بین المللی صلح سازمان ملل، با این نگرش تاسیس شد تا سفر و گردشگری را به عنوان «اولین صنعت صلح جهانی» مطرح کند صنعتی که درجهت ارتقا و حمایت از این باوراست که هرگردشگر بالقوه «سفیرصلح» است. این موسسه در زمان تنش بین شرق و غرب تاسیس شد، زمانی که شکاف بین مناطق فقیر و غنی جهان در حال گسترش و محیط زیست در مسیر انهدام قرار گرفته بود و تروریسم بین المللی در سیر صعودی قرار داشت. در حقیقت تشکیل این موسسه پاسخ صنعت سفر و گردشگری به این مسائل جهانی و نقش آفرینی بزرگ ترین صنعت جهان در هر یک از این زمینه ها بود. به عبارت دیگر بزرگ ترین صنعت جهان حتی برپایه منافع شخصی مسوولیتی را برای ایفای نقش در این زمینه ها برعهده داشت.با درک این مساله که گردشگری و سفر به بزرگ ترین صنعت جهان تبدیل خواهد شد و با این باورکه صنعت گردشگری باید در خدمت «اهدافی برتر» یعنی مشارکت وسیع تر صنعت در خدمت به جامعه قرار گیرد موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری تاسیس شد. 

ماموریت موسسه 
پایبندی به تبدیل سفر و گردشگری به نخستین موسسه صلح جهانی با ارتقای این باور که هر گردشگر بالقوه سفیر صلح است. 

دستاوردهای موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری 
موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری از بدو تاسیس در ۱۹۸۶ از توانایی میزبانی خود برای گردهم آوردن سران کشورها، رهبران جهانی و رهبران تمام بخش های صنعت سفر و گردشگری و نیز رهبران فرهنگی، ورزشی، محیط زیست و توسعه اجتماعی اقتصادی به منظور ارتقای «هدف برتر» گردشگری و آگاهی از توانایی عظیم بزرگ ترین صنعت جهان در ایجاد «فرهنگ صلح از طریق گردشگری» بهره برده است. 

نخستین کنفرانس بین المللی این موسسه تحت عنوان گردشگری نیروی حیاتی صلح در ۱۹۸۸ در ونکوور برگزار شد که شعار صلح و توسعه از طریق جنبش گردشگری را مطرح کرد. براساس این کنفرانس و به دنبال آن موسسه نقش اصلی گردشگری را در موارد زیر ارتقا بخشیده است: 

ـ ارتقای آگاهی و همکاری بین المللی در بین ملت ها

ـ محافظت از محیط زیست و حفظ چندگونگی زیستی

ـ تقویت مبانی فرهنگی و حفظ ارزش میراث ها

ـتوسعه پایدار

ـ کاهش فقر

ـ ترمیم آسیب های ناشی از درگیری ها.

کنفرانس های جهانی بعدی (۱۹۹۴ مونترال و ۱۹۹۹ گلاسکو) پایه گذار سه گردهمایی سران جهانی به منظور صلح از طریق گردشگری در امان اردن (۲۰۰۰)، ژنو در سوئیس (۲۰۰۳) و پاتایا در تایلند (۲۰۰۵) و چهار کنفرانس آفریقایی نلسپرویت آفریقای جنوبی (۲۰۰۱)، دارالسلام تانزانیا (۲۰۰۳)، لوساکا در زامبیا (۲۰۰۵) و کامپالا در اوگاندا (۲۰۰۷) بوده است. گردهمایی های کوچک تری در ترکیه، یونان، ایتالیا، اسرائیل و اردن و کنفرانس های مجمع عمومی موسسه در استرالیا، کارائیب و پاکستان برگزار شده است.

طی ۲۰ سال اخیر بیش از پنج هزار نفر از ۱۲۰ کشور گردهم آمده اند تا تجارب، آرمان ها، نگرش ها، دانایی و وفاداری به دیدگاه موسسه را در مورد تبدیل سفر و گردشگری به نخستین صنعت «صنعت صلح جهانی» به مشارکت گذارند. هزاران تن دیگر تحت تاثیر پوشش رسانه ای کنفرانس قرار گرفته اند، تقریباً ۱۰۰۰ مورد مطالعه از «دستاوردهای موفقیت آمیز» و الگوهای «بهترین عملکرد» در جهت نمایش «هدف برتر گردشگری» و ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زیست محیطی و سیاسی آن ارائه شده است.

از افراد شاخص می توان پاپ ژان پل دوم، رونالد ریگان رئیس جمهور اسبق آمریکا، بعضی سران آفریقایی، برندگان جوایز صلح نوبل، بعضی سران کشورهای آمریکای مرکزی، فرانچسکو فرانجیالی دبیرکل کنونی سازمان جهانی گردشگری و گروه کثیری از وزرای کشورهای مختلف، مسوولان سازمان های مردم نهاد بین المللی و شخصیت های اقتصادی بین المللی را می توان نام برد.

بیانیه های کنفرانس ها 
ـ مجمع کلمبیا اولین کنفرانس جهانی ونکوور ۱۹۹۸

اعلام گردشگری به عنوان عامل ارتقای درک متقابل، اعتماد و حسن نیت، کاهش نابرابری های اقتصادی، بهبودبخش کیفیت زندگی، حفظ و پیشگیری سلامت محیط زیست طبیعی و ساخت بشر و مشارکت در راهبرد حمایت جهانی از توسعه پایدار.

ـ بیانیه امان نخستین نشست سران جهان امان ۲۰۰۰

این بیانیه که به عنوان سند سازمان ملل پذیرفته شد در بخشی از خود دارای عبارت زیراست: «دستیابی جهانی به صنعت گردشگری در بهبود گفت وگوهای صلح، برقراری ارتباط بین جوامع غنی و فقیر جهان و آسیب های ناشی از درگیری ها به کار گرفته شود.»

ـ بیانیه تسالونیکی کنفرانس تسالونیکی ۲۰۰۱

ـ راهنمای کنفرانس آفریقای قرن بیست ویکم برای صلح و کاهش فقر از طریق گردشگری نخستین کنفرانس آفریقایی این موسسه در نلسپرویت آفریقای جنونی ۲۰۰۲

ـ برنامه عمل تانزانیا دومین کنفرانس آفریقایی موسسه، دارالسلام تانزانیا ۲۰۰۳

ـ بیانیه لوساکا سومین کنفرانس آفریقایی موسسه، لوزاکا زامبیا ۲۰۰۵

برگزیده نتایج کنفرانس ها و گردهمایی های سران

ـ آگاهی وسیع بین المللی نسبت به توانایی گردشگری و سفر در مشارکت وسیع تر در زمینه اهداف اجتماعی و جهانی از جمله فضای اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی، اقتصادی و سیاسی جامعه و جامه حقیقت پوشاندن به جهانی صلح آمیز، عادلانه و پایدار

ـ معرفی دیدگاه گردشگری پایدار در نخستین کنفرانس جهانی در ونکوور ۱۹۸۸ چهار سال قبل از نشست سران در ۱۹۹۲ ریو

ـ مضمون دومین کنفرانس جهانی در ۱۹۹۴ مونترال «ایجاد جهانی پایدار از طریق گردشگری» و اولین مرحله ارائه «دستاوردهای موفقیت آمیز و الگوهای بهترین عملکرد» گردشگری پایدار

ـ اعلام شهر پاتایا در تایلند به عنوان شهر صلح «در سومین گردهمایی سران»

ـ تسهیل یادداشت تفاهم بین موسسه گردشگری پاسیفیک آسیا (پاتا) و اتحادیه گردشگری آفریقا (آتا) با هدف تقویت «رابطه گردشگری آسیا آفریقا، دوستی و همکاری»

ـ شناسایی رهبران جهان به عنوان سفرای صلح

ـ اوگاندا به عنوان نخستین کشور جهان در زمینه قانونگذاری گردشگری در حمایت از اهداف توسعه هزاره سازمان ملل

¦پیگیری میراث آوارگی آفریقایی ها (ADHT) براساس نظر دیوید آلن وزیر کشور برمودا در نخستین گردهمایی سران موسسه در امان. «هدف پیگیری میراث آوارگی آفریقایی ها و مشخص ساختن، حفظ و بهبود بخشیدن به مناطق تاریخی مربوط به رشد و پیشرفت آفریقایی تباران است.»

ـ قرار است اوگاندا، آفریقای جنونی و سایر کشورهای آفریقایی آثار و مکان های مربوط به ADHT را به عنوان نتیجه چهارمین کنفرانس این موسسه در آفریقا معرفی کنند.

ـ اعلام صلح ملی از طریق هفته گردشگری در رابطه با دو کنفرانس اخیر آفریقایی در زامبیا و اوگاندا

ـ تشویق گفت وگوهای بین ادیان

ـ ایجاد یادمان شهدای اوگاندا

ـ اتحاد راهبردی با سه موسسه بزرگ گردشگری جوانان جهان؛ فدراسیون بین المللی مهمانسراهای جوانان، فدراسیون سازمان های گردشگری جوانان و کنفدراسیون بین المللی گردشگری دانشجویان به منظور ارتقای نقش گردشگری جوان در «ایجاد فرهنگ صلح»

ـ برنامه بین المللی پیشگامی مهمانسراهای جوانان تحت عنوان مهمانسرا برای صلح و تفاهم بین المللی در همکاری با موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری

ـ اعلام مهمانسراهای جوانان در کشورهای جنوب آفریقا

ـ انتشارات تحت عنوان گردشگری نیروی حیاتی صلح در ۱۹۸۸

ـ ارائه مقطع تحصیلی صلح از طریق برنامه گردشگری در موسسه مرکز ممتاز جهانی تفریح در دانشگاه واگنینگن با مشارکت دانشگاه سیدنی

ـ تلفیق صلح از طریق گردشگری در برنامه های آموزشی کالج ها و دانشگاه ها و موضوع بورس های تحقیقاتی برای استادان و دانشجویان

ـ مجمع اکوادور و مجمع رهبری جوانان دانشجویان در کنفرانس ها و گردهمایی های موسسه فوق

ـ مشارکت دانشگاه ماکرره اوگاندا با دانشگاه های ممتاز استرالیا

ـ اهدای بورس به دانشجویان در هر منطقه جهان به شرط ارائه بهترین مقاله در زمینه ایجاد فرهنگ صلح از طریق گردشگری

ـ نخستین بورس به گروه چند نظامه دانشجویان نویسنده بهترین مقاله در زمینه مشارکت گردشگری به اهداف توسعه هزاره سازمان ملل

ـ جایزه به اشخاص و سازمان ها به یادبود توفیقات چشمگیری که در تفاهم بین المللی، همکاری و صلح حاصل شده است.

ـ اولین جایزه موسسه بین المللی صلح از طریق گردشگری به خاطر یک عمر توفیق

ـ اعلام شهرهای خواهرخوانده

ـ رونق پل گردشگری، دوستی و همکاری آسیا آفریقا

ـ نخستین نمایشگاه رسانه ای آفریقا با مشارکت روزنامه نگاران، دبیران و ناشران آفریقایی، اروپایی و آمریکای شمالی متعهد به تقویت تصویر بین المللی آفریقا.

برنامه بوستان های صلح جهانی
بیش از ۴۵۰ بوستان صلح از ۱۹۹۹ و با برنامه بوستان صلح در کانادا به یادبود صد و بیست و پنجمین سال استقلال کانادا در سال ۱۹۹۹ در شهرهای جهان احداث شده است. بوستان های صلح در ایالات متحده، اردن، اسکاتلند، ایتالیا، یونان، ترکیه، آفریقای جنوبی، تانزانیا، اوگاندا، فیلیپین، تایلند و جامائیکا نیز احداث شده اند. نکته قابل توجه بوستان های صلح در بتانی در ماورا اردن جایگاه تعمید حضرت عیسی است که طرح پارک های جهانی صلح در یازدهمین ساعت از یازدهمین روز از یازدهمین ماه سال ۲۰۰۰ راه اندازی شد. نخستین سال دهه به عنوان میراثی از نخستین گردهمایی جهانی در زمینه صلح از طریق گردشگری در امان اردن، پرل هاربر هاوایی به یادبود دگ هامرشولد دبیرکل فقید سازمان ملل، پارک صلح یادبود چهلمین سالگرد سقوط هواپیمای هامرشولد به اتفاق ۱۱ همکارش در حین سفر صلح به کنگو در اندولای زامبیا، ۸۰۰ جریب پارک صلح IIPT با مشارکت مرکز بین المللی فرهنگی تانزانیا در باگامویو به عنوان پایگاه میراث جهانی یادمان شهدای اوگاندا به عنوان پایگاه میراث جهانی و آبشار ویکتوریا در زامبیا یکی از هفت عجایب طبیعی جهان نامگذاری شده است.

قوانین اخلاقی و رهنمودهای گردشگری پایدار
به دنبال اجلاس زمین در ۱۹۹۲ در ریو IIPT نخستین قوانین اخلاقی و رهنمودهای گردشگری پایدار را در ۱۹۹۳ ایجاد کرد. این مواد از صنعت گردشگری کانادا اقتباس شده و به عنوان الگویی برای ایجاد رهنمود در سایر ملت های جهان مورد استفاده قرار گرفت. همچنین رهنمودهایی از برنامه برگ سبز اتحادیه گردشگری پاسیفیک آسیا اقتباس شده است.

برنامه برگ سبز پاسیفیک آسیا
رهنمودهای ارائه شده برای اتحادیه پاسیفیک آسیا.

نخستین مطالعه بین المللی گردشگری و توسعه پایدار و نخستین مطالعه را به منظور مشخص کردن قوانین رفتار و الگوهای بهترین عملکرد در مورد گردشگری، محیط زیست و توسعه پایدار به اجرا گذاشت.

اصول عقیدتی IIPT درباره گردشگر صلح
این اصول عقیده که حاصل نخستین کنفرانس جهانی IIPT در ۱۹۹۸ ونکوور است به طور گسترده در سطح جهان منتشر شده و به عنوان مبنای فلسفی و اخلاقی گردشگرانی که آرزوی عنوان «سفیر صلح» را دارند مورد استفاده قرار گرفته است.

منبع: خبرگزاری آفتاب

جهانگردی، ابزاری برای صلح و گفتگوی تمدنها