
نیشابور را با فیروزه آن میشناسند چرا که مقام اول فیروزه را در جهان داراست و مرغوبترین فیروزه جهان از گذشته با نیشابور شناخته شده است.
اما امروز نام فیروزه تنها برای یک نوع کانی خاص که خاستگاه آن نیشابور است، مورد استفاده قرار نمیگیرد بلکه فیروزه نام شهرستانی در فاصله 17 کیلومتری غرب نیشابور است که بزرگترین معدن فیروزه جهان در فاصله 35 کیلومتری آن قرار دارد.
شهرستان فیروزه در سال 88 از نیشابور جدا و به عنوان یک شهرستان مستقل شناخته شد.
قدمت این شهر به دوران قاجار میرسد و وجود بزرگترین و مشهورترین معدن فیروزه جهان، کارخانه قند و عظیمترین سیلوی 2 هزار و 800 تنی آن را به یکی از قطبهای صنعتی و کشاورزی تبدیل کرده است.
معدن فیروزه با وسعتی حدود 40 کیلومتر مربع دارای تونلهای متعدد بوده که از داخل آن 16 نوع فیروزه به دست میآید. این فیروزهها بهترین و مرغوبترین فیروزه عجمی بوده که رنگ آنها آبی تیره است و در سطوح جهانی خواهان بسیاری دارد.
در واقع فیروزه یک کانی کمیاب و ارزشمند است که امروز به دست فیروزهتراشان صیقل داده میشود و به عنوان نگین در انواع زیورآلات سنتی مورد استفاده قرار میگیرد.
اهمیت این سنگ و معدن کهن آن در کنار معادن ارزشمند سایر سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی امروز خراسان رضوی را به مرکز فعالیتهای مرتبط با این حوزه تبدیل کرده است.
در شرایطی که امروز فیروزههای بیکیفیت خارجی تشخیص اصل این کانی را از تولیدات مصنوعی دشوار کردهاند اما همچنان فیروزه ایران از ارزش و جایگاه ویژه خود در جهان برخوردار است.
مشهورترین معدن فیروزه جهان با وجود پتانسیلهای بالا چه از لحاظ استخراج و چه از لحاظ جذب توریست و گردشگر نیازمند توجه بیشتری است. با توجه به حجم سرمایهگذاری کشورهای مختلف در عرصه سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی، امروز در کنار فیروزه سایر کانیها چون یاقوت، عقیق، گارنت و زمرد نیز ارزش و جایگاه خود را یافتهاند. سالانه دهها میلیارد دلار سنگ قیمتی و نیمهقیمتی در بازار جهانی فروخته میشود و در برخی کشورها صدها هزار نفر در عرصه سنگهای قیمتی مشغول فعالیت هستند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند وجود سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی متنوع در ایران به همراه نیروهای آموزشدیده و متخصص از امتیازات و مزیتهای کشورمان در این بخش هستند.
در ایران ایجاد یک شغل در حرفه سنگهای قیمتی به سرمایهگذاری بین 300 هزار تا یک میلیون تومان نیاز دارد و این در حالی است که این حرفه دارای تنوع بسیاری است. ساخت مجسمهها با استفاده از سنگهای مختلف و همچنین ساخت نگین انگشتر، گوشواره، دستبند و دیگر زیورآلات که با تلفیق طلا و نقره به همراه انواع سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی زیبا انجام میگیرد، از مجموعه فعالیتهای این حرفه به شمار میروند.
با بررسی وضعیت موجود میتوان نتیجه گرفت که ایران به دلیل داشتن مزیتهای ویژه و امتیازات خاص قادر است با یک برنامهریزی پنج ساله، سالانه میلیاردها دلار صادرات سنگ قیمتی داشته باشد که به دنبال آن اشتغال بیش از یک میلیون نفر فراهم خواهد شد.
منبع: خبرگزاری میراث آریا