جایگاه نامعلوم گردشگری معلولان در قوانین حمایتی

توسعه و تسهیل گردشگری معلولان با وجود برخورداری از درجه اهمیتی بالا، جایگاهی خاصی در قوانین حمایتی ندارد. رئیس و برخی از اعضای فراکسیون حمایت از معلولان مجلس بر ضرورت رفع موانع قانونی برای تسهیل گردشگری معلولان تاکید کردند. 
 معلولان جسمی اعم از ناشنوایان، نابینایان و آنان که دارای محدودیت حرکتی هستند نیز مانند هر کس دیگری حق بازدید از موزه‌ها و سایت‌‍‌های تاریخی و طبیعی دارند اما لازم است تجهیزات و خدماتی متناسب با توانایی‌شان در سایت‌ها ایجاد شود و این امر مستلزم پشتیبانی قوانین است.

 میراث طبیعی و فرهنگی، میراثی عام هستند بدین معنی که متعلق به عموم مردم‌اند و نگهداری و مراقبت از این آثار نیازمند احساس مسؤولیت همه آحاد جامعه است و از سوی دیگر هر نفر حق بازدید و بهره‌برداری از این آثار را دارد. از این حیث میان افراد سالم و آنان که محدودیت جسمی دارند تفاوتی وجود ندارد؛  افراد ناشنوا، نابینا و یا معلولان جسمی حرکتی به اندازه افراد سالم حق سفر و رفتن به موزه‌ها و یا سایت‌های تاریخی فرهنگی مانند تخت جمشید و ارگ بم و سایت‌های طبیعی اعم از دشت لار و چشمه دیمه دارند.

در حال حاضر این حق طبیعی گویا تنها در هزینه‌ی بلیت قطار و هواپیما و برخی سایت‌ها در نظر گرفته شده که البته برخوردار شدن از آن خود مستلزم طی مراحل بسیار مانند مراجعه و گرفتن معرفی‌نامه جداگانه برای اخذ هر تخفیف است. اما بازدید این دسته از هم‌وطنان که تعدادشان نیز کم نیست بسته به نوع محدودیت، احتیاج به امکاناتی دارد، به عنوان نمونه فردی که با صندلی چرخدار حرکت می‌کند نیازمند مسیر بدون پله است و یا فرد نابینا این حق را دارد که کتابچه‌ی راهنمای خاص خود را داشته باشد تا علاوه بر اطلاعات معمول، امکان تجسم را نیز داشته باشد.

پرسشی که پیش می‌آید این است که آیا این موارد در قوانین گنجانده شده و دیده شده است یا خیر؟

فاطمه آلیا رئیس فراکسیون حمایت از معلولان گفت: «در مورد خیلی از مسایل ما عموم مردم را یکسان نگاه می‌کنیم در مرحله بعد برای برخی اولویت‌ها قانون تصویب می‌کنیم. بسیاری از موارد در قانون جامع حمایت از معلولان دیده شده که طبعاً همه از اولویت یکسانی برخوردار نیستند، به فرض تهیه مسکن، ایجاد اشتغال و ادامه تحصیل اهمیت فراوانی دارند.» 
 این نماینده مجلس و رئیس فراکسیون حمایت از معلولان ادامه داد: «تا به حال برنامه‌ریزی خاصی نشده و روی مسایل گردشگری این عزیزان به طور جداگانه نگاه نشده است . البته نباید از خاطر برد که موزه‌ها و سایت‌های گردشگری نیز در بحث مناسب‌سازی اماکن عمومی جای می‌گیرند.»

وی همچنین گفت: «طبعاً لازم است نگاهی تخصصی به موضوع شود و بدانیم چه تجهیزاتی و چه خدماتی در این زمینه لازم است.»

اکبرنژاد نماینده تبریز و عضو هیئت مدیره فراکسیون حمایت از معلولان در این باره گفت: «سفرهای معلولان در قوانین دیده شده است ولی آنقدر سخت گرفته شده و مستلزم رفت و آمد بسیار است که در شأن و انسانیت ایشان نیست؛ این گروه از مردم باید رفت و آمد زیادی بکنند تا بتوانند تخفیفی در یک بلیت موزه و یا هواپیما بگیرند.»

قیوم دهقانی نماینده ایرانشهر و عضو فراکسیون حمایت معلولان گفت: «به هر حال سفر و گردشگری یکی از نیازهای ضروری معلولان است و ضرورت دارد در این خصوص برنامه‌ریزی شود. باید برخی از آنها پیگیری کنند بدین معنی که به دولت و یا مجلس درخواست بدهند.»

وی ادامه داد: «به دو صورت امکان طرح وجود دارد یا دولت در قالب لایحه‌ای به مجلس ارائه دهد و یا از طریق اداره قوانین مجلس وارد شود. ولی این مسأله‌ای است که اداره پژوهش‌های مجلس و سازمان گردشگری باید پیگیری کنند.»

همان طور که گفته شد معلولان نیز مانند دیگران حق دارند به سفر بروند حال چه به منظور تفریح و بازدید از سایت‌های تاریخی و فرهنگی و چه به منظور درمان که البته سفر درمانی برای ایشان از اهمیت خاصی برخوردار است. اما لازم است تسهیلات لازم برای ایشان در قوانین دیده شود و علاوه بر آن بر اجرای قوانین در سایت‌ها نظارت باشد تا این بخش از هم‌وطنان مشکل کمتری داشته باشند.

منبع: خبرگزاری میراث فرهنگی