نخستین گام در عرضه خدمات گردشگری

  استراتژی تقسیم بندی بازار گردشگری بر این نظر مبتنی است که در جهان تنها معدودی از مناطق برای گذران دوران تعطیلات مورد پذیرش هستند. بنابراین تخصیص منابع، فعالیت‌های تشویقی و ترغیبی باید تنها در جهت خواسته‌ها و نیازهای مشتریان احتمالی به مقصدهای خاص باشد و نه در جهت خواست کلیه مسافران.  

اولویت‌های نوین جهانی در بازاریابی گردشگری بر چه مواردی استوار بوده و برای تحقق آنها چه پیش‌شرط‌هایی مورد نیاز است؟

استراتژی تقسیم بندی بازار گردشگری بر این نظر مبتنی است که در جهان تنها معدودی از مناطق برای گذران دوران تعطیلات مورد پذیرش هستند . بنابراین تخصیص منابع، فعالیت‌های تشویقی و ترغیبی باید تنها در جهت خواسته‌ها و نیازهای مشتریان احتمالی به مقصدهای خاص و نه در جهت خواست کلیه مسافران باشد. ازاینرو اولین گام در بازاریابی گردشگری تقسیم بازار کنونی بر اساس خصوصیات مهم و سپس متمرکز نمودن تلاش های تشویقی و ترغیبی، قیمت گذاری و ارائه کالا در جهت خدمت به قسمت های مورد نظر .

آیا این قسمتهای مورد نظر که می‌گوئید همان مقاصد احتمالی نیست که از آن با نام بازار هدف نام می‌برند؟

استراتژی مؤثر در بازار دقیقاً بازار هدف را تعیین و سپس در جهت رسیدن به آن تلاش خواهد کرد. بازار هدف، قسمتی از بازار بالقوه است که در آن جاذبه های گردشگری بیشترین فروش را خواهند داشت. بازارهای هدف، به طور جغرافیایی و از نظر جمعیت شناسی (سن،درآمد،تحصیلات، نژاد، ملیت،تعداد اعضای خانواده،سیکل زندگی خانوادگی ، جنس ، مذهب و وضعیت اشتغال) و روانی ( ارزش ها ،انگیزه ها،تمایلات ، طرز فکر ، علایق) تعریف می‌شود.  

برای دستیابی به بازارهای هدف گوناگون، آیا روشهای متفاوتی هم تعریف می‌شود یا مسیری یکسان را طی می‌کند؟

پس از انتخاب بازارهای هدف، مناسبترین رسانه ها در جهت رسیدن به این بازارها برگزیده می‌شوند. به عنوان مثال اگر بازار هدف بازیکنان تنیس باشد، تبلیغات در مجلات ورزشی چاپ می‌شود تا کل بازار را تحت پوشش قرار دهد چراکه اگر به جای این کار، تبلیغی را در یک مجله عمومی چاپ کنید تنها به تعداد کمی از افراد بازار هدف خود دسترسی پیدا خواهید کرده و مقداری از منابع مالی خود را هدر خواهید داد. هر جاذبه گردشگری می تواند مورد علاقه قسمت های زیادی از بازار قرار گیرد. لیکن مدیر بازاریابی باید قسمتی را انتخاب کند که بیشترین خریداران را برای خدمات او در بر دارد.

از تقسیم‌بندی بازار برحسب مشخصات جغرافیایی نام بردید. این تقسیم‌بندی شامل چه طبقاتی می‌شودو چه کاربردی دارد؟

مناطق گردشگری به طرق گوناگون تقسیم می‌شوند و یکی از معمول ترین روش های تقسیم بندی بازار بر حسب منطقه جغرافیایی است. در این نوع تقسیم بندی قسمتهای مختلف بازار بر اساس نوع گردشگران به گردشگران ملی، گردشگران منطقه‌ای، گردشگران محلی و ساکنین محلی تعیین می شود. در این روش نزدیکی منطقه گردشگری به بازار مهمترین عامل است. به طور کلی هر چه منطقه گردشگری به بازار عمده اش نزدیکتر باشد، امکان جذب تعداد بی‌شماری از گردشگران را داراست. از مطالب فوق چنین نتیجه گیری می شود که فعالیت های تشویقی و ترغیبی باید ابتدا در نزدیکترین منطقه با بیشترین تراکم جمعیت انجام گیرد و سپس به سایر مناطق تعمیم داده شود. متغیرهای جمعیت شناسی از قبیل گروه سنی نیز مبنای دیگری را برای تقسیم بندی بازار ارائه می دهد.

دیگر شیوه تقسیم بندی مورد اشاره تقسیم بازار برحسب مشخصات روانی بود. با توجه به اینکه این طبقه‌بندی روشی نوین محسوب می‌شود، چه مزیتی داشته و چگونه طبقه‌بندی می‌شود؟

هر چه بازاریابی با رقابت بیشتری توأم شود، مدیران بازاریابی تمایل بیشتری به تقسیم بندی بازار بر اساس عوامل دیگری به غیر از متغیرهای جغرافیایی و جمعیت شناسی پیدا می کنند. به این منظور از تجزیه و تحلیل هایی به منظور تعیین انگیزه، مشخصات روانی و یا سبک زندگی استفاده شده تا مبنای جدیدی برای تقسیم بندی بازار بدست آید. چنانکه ویلیام دی ولز از محققان توریسم در تحقیقی در زمینه مسافرت و سبک زندگی که در سومین کنفراس سامانه انجمن تحقیقات در مورد سیر و سیاحت ارائه کرد، توضیح داد که بازاریان با استفاده از تجزیه و تحلیل های آماری و استفاده از کامپیوتر می توانند از پاسخ های افراد استفاده و افراد را به گروه‌های گوناگونی تقسیم کنند. یکی از تحقیقات اولیه در این زمینه گروه هایی از مردم را تحت عناوین جستجوگر تفریحات، فرد فعال ،مدیران،کارگران و افراد خانه نشین تقسیم می‌کنند که بر اساس ویژگی‌های شخصیتی ایشان که در پی می‌‌آید، می‌توان تبلیغات موثر برای آنها یافت.

جستجوگر تفریحات: این قشر جوان و دارای شغل یکنواختی است. او از تفریحات در فضای آزاد لذت می برد و علاقمند به شکار ، ماهیگیری ،بیس بال و رانندگی در ماشین های گرانقیمت و پر قدرت بوده در نتیجه همواره دچار کم پولی است. چنینن فردی دارای برنامه دراز مدت در زندگی نیست و به رسانه های چاپی علاقمند نیست و طرفدار پرو پا قرص برنامه‌های ورزشی و فیلم های پر حادثه تلویزیون است.

فرد فعال موفق: چنین فردی توانایی و انرژی در دنبال کردن اهداف عالی را دارد و علاقمند به کار و دارای اعتماد به نفس است. او در جستجوی تجارب گوناگون از جمله دریانوردی، اسکی و مسافرت های خارج از کشور است. روزنامه می‌خواند و در جریان آخرین رویدادها و رخدادهای فرهنگی است.

مدیران: مدیران در حقیقت همان افراد فعال هستند که به اهداف خود رسیده‌اند و به میزان قابل توجهی پولدار شده‌اند. چنین فردی منابع مالی قابل توجهی در دسترس دارد که به او اجازه عضو شدن در باشگاه های مختلف ،گذراندن تعطیلات گرانقیمت و خرید خانه دوم را می‌دهد. او کم و بیش به صورت دائمی با خانواده زندگی کرده، مجلات خبری را می‌خواند و تماشاگر برنامه اخبار و تجزیه وتحلیل وقایع و رویدادها و برنامه‌های طبیعت در تلویزیون نیز هست.

کارگران: کارگران در شهرهای کوچک و در مناطق صنعتی شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند. چنین افرادی دارای اعتقادات خاص خود بوده و طرفدار تلاش و کوشش هستند. در نظر آنان تعطیلات ایده‌ال عبارت از رفتن به اردوها به همراه خانواده و چادر زدن در مقصد است.

افراد خانه نشین: چنین فردی از هر گونه تجمل، خطر و یا هر گونه افراط و تفریطی اجتناب می‌ورزد و مخالف بدهکار شدن است. او و همسرش از طرفداران برنامه های کمدی بوده و اخبار سر شب تلویزیون  هم تنها منبع اطلاعاتی او در مورد وقایع ملی و جهانی است.
تلاش برای جذب مسافر بر اساس این طبقه‌بندی چه کمکی به فعالان حوزه سفر می‌کند؟ سبک های زندگی فوق نشان می دهد که هر یک از گروه ها دارای ارزش ها و نیازهای کاملاً متفاوتی هستند و برای هر قشر می توان برنامه های مسافرتی خاص را ارائه کرد. در کشور ما نیز برای توسعه گردشگری باید چنین تحقیقاتی انجام تا طراحی برنامه ها با توجه به نیازها و نظرات اقشار مختلف مردم صورت پذیرد. نتایج این گونه تحقیقات ، خصوصیات جسمانی و توانایی‌های مالی و محدودیت های هر گروه را مشخص کرده و عادات افراد و نحوه زندگی آنها را مشخص می‌سازد و برنامه‌ریزان را در تنظیم برنامه های توسعه گردشگری و چگونگی ارتباط با گردشگران بالقوه یاری می‌دهد.
 منبع: iran-tourism.ir